TAM-omgevingsplan Hoofdstuk 22e Coppelenberg 3 Merselo

4.1.1 Nationale Omgevingsvisie

De Nationale Omgevingsvisie (NOVI) is de opvolger van de Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (SVIR), waarin het Rijk een lange termijn visie geeft op de toekomstige ontwikkeling van de leefomgeving in Nederland. De NOVI geeft richting en helpt keuzes te maken. Bij de afweging van keuzes wordt bij voorkeur gekozen voor slimme combinaties van functies, wordt uitgegaan van de specifieke kenmerken en kwaliteiten van gebieden en worden beslissingen niet uitgesteld of doorgeschoven.

De nationale belangen en opgaven waarop het Rijk wil sturen en richting wil geven, komen samen in de volgende vier prioriteiten:

• Ruimte maken voor klimaatadaptatie en energietransitie;
• De economie van Nederland verduurzamen en ons groeipotentieel behouden;
• Steden en regio's sterker en leefbaarder maken;
• Het landelijk gebied toekomstbestendig ontwikkelen.

Planspecifiek
De voorgenomen ontwikkeling is niet in strijd met de prioriteiten uit de NOVI. De NOVI vormt geen belemmering voor dit plan.

4.1.2 Conclusie

In het plangebied zijn geen nationale belangen in het geding.

4.2.1 Omgevingsvisie Limburg

Op 1 oktober 2021 hebben de Provinciale Staten van Limburg de 'Provinciale Omgevingsvisie Limburg' vastgesteld. De Omgevingsvisie is een strategische en lange termijn (2030 - 2050) visie op de fysieke leefomgeving en beschrijft onderwerpen zoals wonen, infrastructuur, milieu, water, natuur, landschap, bodem, ruimtelijke economie, luchtkwaliteit en cultureel erfgoed. Daarnaast worden ook de aspecten gezondheid, veiligheid en een gezonde leefomgeving in de Omgevingsvisie meegenomen.

Hoofdopgaven
In de provinciale omgevingsvisie Limburg zijn een aantal hoofdopgaven te onderscheiden, namelijk:

• Het creëren van een aantrekkelijke, sociale, gezonde en veilige omgeving, zowel in het landelijk als in het bebouwde gebied;
• Een toekomstbestendige, innovatieve en duurzame economie (inclusief landbouwtransitie);
• Klimaatadaptatie en energietransitie.

Deze opgaven, die Limburg-breed spelen, dienen met inachtneming van de specifieke eigenschappen die Limburg bezit op een integrale en toekomstbestendige manier te worden geïmplementeerd. Participatie tussen de overheid, de markt en de inwoners van Limburg is hierbij een belangrijk uitgangspunt. De Omgevingsvisie Limburg bestaat uit twee delen:

• Een thematisch deel waarin gedetailleerd wordt ingegaan op de provinciale ambities en opgaven voor de diverse thema’s;
• Een gebiedsgericht deel waarin de thema’s op hoofdlijnen verbonden worden op regionale schaal voor de drie regio’s Noord-, Midden en Zuid-Limburg.

Limburgse principes en algemene zonering
Bij (nieuwe) ontwikkelingen kiest de provincie voor maatwerk en daarbij wordt rekening gehouden met het karakter en de mogelijkheden van een gebied en de afweging van belangen op lokale schaal. De afweging vindt plaats op basis van de onderstaande Limburgse principes:

• een inclusieve, gezonde en veilige samenleving;
• de kenmerken en identiteit van gebieden staan centraal;
• meer stad, meer land
• zorgvuldig omgaan met ruimte en voorraden; boven- én ondergronds.

Het toekomstbeeld voor Limburg kan worden gevangen in een indicatieve zonering (landelijke gebieden, bebouwde gebieden en infrastructuren). Die zonering bouwt voort op de ‘tijdloze’ karakteristiek van de ondergrond; de geomorfologie en het watersysteem en de typering en ontwikkeling van het ruimtegebruik in deelgebieden binnen Limburg in de afgelopen decennia.

Wonen en leefomgeving
De omgevingsvisie houdt vast aan een dynamisch en flexibel woonbeleid. Op het gebied van wonen wordt er specifiek gekeken naar welke behoeften er zijn. De grootste opgave op korte- en middellange termijn zit in het toekomstgeschikt maken van de verouderde en niet-courante bestaande woningvoorraad. Uitgangspunten zijn dat deze woningen in eerste instantie levensloopbestendig dienen te worden gemaakt, en daarna ook verduurzaamd. Getalsmatig zijn er voldoende woningen, kwalitatief gezien zijn dit echter niet overal de juiste woningen en de juiste plannen. Met name in de middenhuur en sociale huur is er een steeds diverser wordende groep mensen aangewezen op nieuwe woon(zorg)concepten. Verder is er ook speciale aandacht voor de betaalbaarheid van woningen, aangezien kansen voor sommige doelgroepen afnemen door de stijgende prijzen.

Planspecifiek
In lijn met de Limburgse principes is het woongebied zodanig ingericht en ontsloten dat het mogelijkheden biedt voor mensen om elkaar te ontmoeten en er te recreëren. Aan de west- en zuidzijde van het plangebied komen groene zones, die ruimte bieden voor ontmoeting. Met het bouwen van de nieuwe woningen vindt er herstructurering plaats van een voormalige school plaats in de bestaande bebouwde kern Merselo. Bij de planuitwerking is rekening gehouden met de aanwezige ruimtelijke kwaliteiten en structuren middels de ontwikkeling van een groene geleding en behoud van zichtlijnen richting de kerk.

De beoogde ontwikkeling omvat in lijn met de omgevingsvisie zowel betaalbare, als levensloopbestendige woningen. De woningen worden duurzaam en energiezuinig gebouwd, waarbij er aandacht is voor onder andere klimaatadaptief bouwen. De daken van de woningen wordt afgekoppeld en al het hemelwater kan op eigen terrein infiltreren.

Uiteraard worden de woningen gasloos uitgevoerd en er zal daarnaast sprake zijn van goede isolatie, lage temperatuur verwarming, een warmtepomp en er worden zonnepanelen op het dak geplaatst om de nodige energie op te wekken.

Er is hiermee sprake van een duurzame verstedelijking, zie ook paragraaf 5.13. Er wordt aangesloten bij de regionale en gemeentelijke woonvisie, zoals onderbouwd in subparagrafen 4.3.1 en 4.5.2. Daarmee past het voornemen binnen de Provinciale Omgevingsvisie.

4.2.2 Omgevingsverordening Limburg

De Omgevingsverordening is op 1 januari 2024 in werking getreden en vormt de juridische doorwerking in regels van het beleid uit de Omgevingsvisie. De verordening voorziet ten opzichte van de Omgevingsvisie niet in nieuw beleid en is daarmee dus beleidsneutraal. De inzet van de verordening als juridisch instrument om de doorwerking van het provinciaal beleid af te dwingen is beperkt tot die onderdelen van het beleid waarvoor de inzet van algemene regels noodzakelijk is om provinciale belangen veilig te stellen of om uitvoering te geven aan wettelijke verplichtingen. De Omgevingsverordening richt zich net zo breed als de Omgevingsvisie op de fysieke leefomgeving in de provincie Limburg. Dit betekent dat vrijwel alle regels die betrekking hebben op de fysieke leefomgeving opgenomen zijn in de Omgevingsverordening.

Planspecifiek
Uit de Omgevingsverordening blijkt dat het plangebied valt binnen de gebiedsaanwijzing 'landelijke kern'. Dit is onderdeel van het bestaand bebouwd gebied. In artikel 12.1 van de Omgevingsverordening is opgenomen dat een omgevingsplan alleen nieuwe woningen mogelijk maakt als:

• sprake is van behoefte in kwaliteit en kwantiteit op basis van actueel onafhankelijk regionaal behoefteonderzoek;
• over de behoefte aan realisatie van deze woningen overeenstemming bestaat binnen de regio Noord-Limburg of Midden-Limburg of Zuid-Limburg. De regio’s bepalen eigenstandig de regionale overeenstemming, organiseren hun eigen regionale overleggen en dragen zorg voor actuele regionale woonvisies en regionale onderzoeken;

Omdat de ontwikkeling van 16 woningen in de kern Merselo past binnen de regionale en de gemeentelijke woonvisie, zoals onderbouwd in subparagrafen 4.3.1 en 4.5.2, en er overeenstemming is binnen de regio, wordt aan het bepaalde in artikel 12.1 voldaan. Het plan is in het regionaal overleg van 19 augustus 2024 afgestemd en goedgekeurd, waarmee aan dit artikel wordt voldaan.

Voor het onderhavige plangebied zijn geen andere specifieke doelstellingen geformuleerd in de Omgevingsverordening. Vandaar dat het voornemen past binnen de Omgevingsverordening.

4.2.3 Conclusie

In het plangebied zijn geen provinciale en regionale belangen in het geding.

4.3.1 Regionale woonvisie Noord-Limburg 2020 - 2024

De Regionale Woonvisie Noord-Limburg 2020-2024, zoals vastgesteld door de gemeenteraad op 14 september 2020, is een visie waarmee de bestuurders van de gemeenten Beesel, Bergen, Gennep, Horst aan de Maas, Mook en Middelaar, Peel en Maas, Venlo, Venray sturing geven aan de regionale woningmarkt.

Bij nieuwbouw kiest de regio ervoor om te werken met een kwalitatieve richtlijn. De basis hiervoor wordt gevormd door huishoudensprognoses, de referentieprognose is Progneff, maar (indien kwalitatief wenselijk) blijft er ruimte om de ‘goede dingen’ te blijven realiseren. Dit is geen vrijbrief om ongebreideld woningbouwplannen toe te voegen. Hiervoor zijn uitgangspunten geformuleerd, waaraan alle bouwplannen moeten voldoen die binnen de kwalitatieve richtlijn vallen (ook Ruimte voor Ruimte plannen worden hieraan getoetst). Hieronder worden de regionale uitgangspunten weergegeven:

• Toevoegen van woningen in principe alleen in de kernen;
• Koppelkansen;
• Toevoegen van woningen leidt niet tot het vergroten van het kwetsbare woningoverschot;
• Het type toe te voegen woning moet passen binnen de kwalitatieve behoefte;
• Nastreven sociaal duurzame woonconcepten;
• Aansluiting zoeken op de duurzaamheidsdoelen die landelijk, regionaal en lokaal gesteld zijn.

Planspecifiek
Het voorliggende woningbouwinitiatief op een herstructureringslocatie in de bestaande kern van Merselo voldoet aan de gestelde uitgangspunten. De beoogde duurzame nieuwbouwwoningen zijn energiezuinig en voldoen daarmee beter aan de behoefte van de toekomst. Er worden (deels) levensloopbestendige woningen gerealiseerd (6 stuks en 2 optioneel) en er wordt voorzien in de kwalitatieve behoefte aan goedkopere woningen (betaalbaar en bereikbaar, waarvan 4 sociale huurwoningen en 2 sociale koopwoningen). In het woningbouwprogramma zitten maar 2 dure vrije sector woningen. In de gemeente Venray, en specifiek de kern Merselo, is bovendien een grote vraag naar grondgebonden woningen die inspelen op de behoefte van starters en senioren. Het woningbouwprogramma in het plangebied sluit hier op aan.

Verder krijgt het plangebied een groene impuls door het toevoegen van 2 grote groene wadi's met daarin enkele bomen in het westelijk en zuidelijk deel van het plangebied.

4.5.1 Omgevingsvisie Venray 2023

De gemeenteraad van Venray heeft op 21 december 2023 de Omgevingsvisie Venray vastgesteld. In de omgevingsvisie laat de gemeente zien voor welke uitdagingen zij staat en waar zij als gemeente naar toe wil in de toekomst. De belangrijke waarden van Venray wil de gemeente beschermen en versterken. Daarbij wordt rekening gehouden met verschillende opgaven zoals de klimaatverandering, de energietransitie en de woningbouw om het woningtekort op te lossen.

In de omgevingsvisie komen de verschillende opgaven samen in 5 integrale hoofdambities voor de komende 10 à 20 jaar:

• Groen wonen voor iedereen;
• Een gezond Venray heeft de toekomst;
• Venray bloeit, bruist en boeit;
• Natuurlijk Venray;
• Ambities in regionaal perspectief.

Wonen
Venray en de dorpen kennen een fijn woonklimaat. Tegelijkertijd kent de gemeente een woningtekort. Zowel voor jongeren als voor ouderen. De gemeente wil bouwen voor behoefte en sturen op meer kwaliteit van woningen. Oplossingen ziet de gemeente in het bouwen van woningen die meer aansluiten bij het toekomstperspectief. Een vooruitblik in de toekomst laat ons zien dat: er voldoende groen en ruimte is waar Venraynaren elkaar dicht bij huis kunnen ontmoeten en er passende woningen zijn voor jong en oud.

Venray gaat hierbij voor woongebieden die over een aantal jaar veranderd zijn in groene wijken en dorpen waar jong en oud over een woning beschikken die past bij hun levensfase en levensstijl. In het toekomstig Venray ziet de gemeente voldoende betaalbare en voldoende nultredenwoningen. Dit alles in een groene woonomgeving, bijzondere woonvormen en vitale gemeenschappen die voor elkaar zorgen. De mens staat centraal en inwoners hebben de kansen en keuzemogelijkheden om te kunnen deelnemen aan de samenleving. Denk bijvoorbeeld aan de toegang tot voorzieningen en vervoer.

Planspecifiek
De inwoners van Merselo zien de noodzaak om te groeien, er moet een gezonde leeftijdsmix in het dorp zijn. Om het dorp leefbaar te houden zijn er dan ook meer woningen nodig om zowel het dorp, de gemeenschap en alle verenigingen gezond te houden. De gemeente wil hierbij vooral inzetten op starterswoningen en levensloopbestendige woningen. Met 8 starterswoningen, 6 levensloopgeschikte seniorenwoningen en 2 twee-onder-één-kapwoningen die levensloopgeschikt gemaakt kunnen worden, wordt zo goed mogelijk invulling gegeven aan deze opgave.

Daarnaast hanteert de gemeente bij nieuwe, grotere woningbouwplannen een streefdoel van 20 % (openbaar) groen en water binnen het plangebied. Hieraan wordt met 21 % aan voldaan. Gelet hierop past het planvoornemen binnen de woonambities van de gemeente.

4.5.2 Omgevingsprogramma Wonen 2022 - 2026

In het verlengde van de omgevingsvisie heeft de gemeenteraad op 15 februari 2022 het Omgevingsprogramma Wonen 2022 - 2026 “Verder bouwen aan de toekomst van Venray” vastgesteld als opvolger van de Woonvisie 2017 - 2021. Dit programma is mede gebaseerd op de 'Woningbehoeftepeiling Venray' van Stec Groep (d.d. 10 november 2021).

In het omgevingsprogramma wordt niet alleen aandacht besteed aan de demografische ontwikkelingen, maar ook aan de sterk opgelopen druk op de woningmarkt in alle sectoren. De gemeente constateert dat vooralsnog geen sprake meer is van de eerder aangenomen bevolkingskrimp, die mogelijk een stuk later zal intreden (als die zich al gaat voordoen). Zij constateert een behoefte aan grote diversiteit in het woonprogramma. In dat verband onderscheidt de gemeente 5 kernopgaven. In het kader van de onderhavige ontwikkeling zijn de volgende relevant:

• 1. Snel voldoende woningen bouwen:
  • a. een bouwproductie van minimaal 2.000 tot 2035;
  • b. waarvan minimaal 1.500 in de komende 10 jaar (gemiddeld ca 150 per jaar);
• 2. Gevarieerd aanbod:
  • a. een goede differentiatie van de nieuwbouw, passend bij de behoefte van de toekomst;
  • b. focus op betaalbaarheid in koop en huur;
  • c. niet meer van hetzelfde, maar meer variatie in vorm, techniek en doelgroepen;
  • d. meer sturing en regie op type en prijsklassen van nieuwe woningen, passend bij behoefte en opgaven;
  • e. een daarbij passend stelsel van maatregelen, afspraken en instrumenten;
  • f. focus op aanpassing bestaande voorraad (levensloopgeschikt maken).
• 3. Duurzame woningvoorraad: een duurzame Venrayse samenleving, die:
  • a. minder CO2 -uitstoot: in 2030 met 60% vergeleken met 1990;
  • b. volledig energieneutraal is in 2050;
  • c. de klimaatadaptatie onder controle heeft in 2035;
  • d. de circulaire werkwijze als vanzelfsprekend uitgangspunt ziet in 2035.

De gemeente zet in op differentiatie van de nieuwbouw. Hierbij ligt een sterke focus op betaalbare woningen in koop en huur. De primaire voorkeur voor een grondgebonden woning is in alle kernen binnen de gemeente dominant aanwezig. In Merselo gaat zelfs 100% van de primaire voorkeur uit naar een grondgebonden woning. Bij woningbouwprojecten vanaf 12 woningen of meer geldt de in het Omgevingsprogramma opgenomen differentiatietabel; 50% betaalbaar, 20% bereikbaar en 30% duur.

Planspecifiek
In het omgevingsprogramma is een verdeling van woningen over de verschillende kernen aangegeven. Voor de kern Merselo is een kwantitatieve woningbouwopgave van 50 woningen tot 2035 opgenomen. De herinvulling van de schoollocatie in het plangebied is daarbij aangemerkt als prioriteit. Doordat er maar 2 dure vrije sector woningen in het plangebied worden gerealiseerd en meer dan 85 % van de woningen in de sociale en betaalbare koopcategorie (waarvan 4 sociale huur (25 %)), 2 sociale koop (12,5 %), 8 betaalbare koop (50 %) en 2 bereikbare koop (12,5 %), wordt aangesloten op het gemeentelijke woningbouwprogramma en past het plan binnen de verdeelsleutel uit de 'Doelgroepenverordening Woningen Venray 2022'.

• 25% sociale huur;
• 10% sociale koop (= prijspeil 2022: € 280.000,-);
• 15% betaalbare koop (= prijspeil 2022: € 355.000,-);
• 20% bereikbare koop (= prijspeil 2022: € 430.000,-);
• 30% vrije markt.

Het plan levert een belangrijke bijdrage aan de versnellingsopgave, biedt een gedifferentieerd aanbod en speelt in op de woningbehoefte in Merselo.

4.5.3 Ruimtelijk kwaliteitskader

Het ruimtelijk kwaliteitskader vormt een inspiratiedocument voor initiatiefnemers en bevat aanbevelingen die helpen om een initiatief zo goed mogelijk in te passen rekening houdend met de omringende waarden. De gemeenteraad heeft dit kader vastgesteld op 25 september 2016.

In het ruimtelijk kwaliteitskader:

• heeft de gemeente vastgelegd welke waarden en kenmerken belangrijk zijn om te behouden, versterken of herstellen;
• heeft de gemeente aangegeven welke randvoorwaarden gelden om toekomstige plannen mogelijk te maken.

Ruimtelijk kwaliteit is het samenhangend geheel van belevingswaarde, gebruikswaarde en toekomstwaarde. Een omgeving die divers is, met herkenbare identiteit en aangenaam om te ervaren (belevingswaarde). Het is ook belangrijk dat er functionele samenhang is (gebruikswaarde) en dat de ruimte duurzaam, aanpasbaar en beheerbaar is ingericht (toekomstwaarde) zodat deze kan worden doorgegeven aan toekomstige generaties.

Merselo
De gemeente Venray heeft 13 dorpen, die samen ca. 13.500 inwoners hebben. Deze dorpskernen zijn aangemerkt als woongebieden. Over het algemeen is het er prettig wonen in een dorps woonmilieu; ruim opgezet, met een lage woningdichtheid en veel groen. Over Merselo staat het volgende:

"Merselo is een typisch esdorp met wegen rondom de essen en (deels) laanbeplanting langs wegen. Aan de oostkant van Merselo worden de essen aan de oostzijde door bossen begrensd. Daarnaast ligt ten zuiden van Merselo een beekdal met meanderende beek. Merselo kenmerkt zich door het hoogteverschil van de hoger gelegen essen die langzaam afdalen naar de Loobeek.

Aan de rand van het dorp staat de Beltmolen Nooit Gedacht en in het centrum de uit 1400 stammende H. Johannes de Doper kerk. Ook vind je hier nog veel oude boerderijen..."

"...Belangrijke uitgangspunten om rekening mee te houden bij ontwikkeling

• Openhouden en versterken van de openheid van de es
• Behoud (zichten op) Beltmolen Nooit gedacht
• Behoud (zichten op) H. Johannes de doper kerk
• Historische boerderijen koesteren
• Aanwezigheid van groen
• Versterk de relatie met het beekdal. Zowel visueel als door middel van het creëren van recreatieve routes.
• Versterk de relatie met de verschillende omliggende natuurgebieden
• Welstandscriteria: monumenten en karakteristieke panden.

Opgaven

• Voldoende en betaalbare woningen voor jong en oud, inzetten op levensloopbestendige woningen
• Aandacht voor groen en kwaliteiten van de omgeving bij ontwikkellocaties; nieuwbouw in schaal en maat goed afstemmen op de omgeving
• Toegankelijkheid van voorzieningen, goede wandel- en fietsverbindingen
• Een gezonde en groene woonomgeving die uitnodigt om te bewegen en te ontmoeten"

Planspecifiek
Een belangrijk uitgangspunt waarmee rekening is gehouden in het stedenbouwkundig ontwerp in het plangebied, is het behoud van het zicht op de kerk. Vanuit het hofje aan de westzijde is er een rechtstreekse zichtlijn naar de kerk ten oosten van het plangebied. Tevens krijgt het plangebied een flinke groene impuls door een centrale groene wadi met enkele bomen aan de westzijde en een langgerekte groenzone (wadi) met bomen ter hoogte van de zichtlijn naar de kerk.

Daarnaast is er bij de herontwikkeling van deze voormalige schoollocatie ingezet op energiezuinige nieuwe woningen die qua maat en schaal afgestemd zijn op de omgeving. De levensloopgeschikte woningen in het hofje in het binnengebied bestaan daarom uit 1 bouwlaag met kap. Terwijl met de twee-onder-één-kapwoningen aan de Coppelenberg en de rijwoningen aan de oostzijde met 2 bouwlagen met kap juist is aangesloten bij de maat en schaal van de aangrenzende grondgebonden woningen.

Verder heeft het plan geen gevolgen voor de esgronden, aangezien het gaat om een herontwikkelingslocatie binnen de bestaande kern.

Tenslotte is het plangebied vanaf 2 zijden toegankelijk (noord- en oostzijde) voor alle verkeersvormen en is een eventuele (langzaam)verkeersverbinding in zuidelijke richting niet onmogelijk gemaakt.

Gelet hierop past de beoogde ontwikkeling binnen het de uitgangspunten en de opgaven zoals opgenomen in het ruimtelijk kwaliteitskader.

4.5.4 Conclusie

In het plangebied zijn geen gemeentelijke belangen in het geding.

5.1.1 Regelgeving

Energiebesparing is een eerste vereiste om de energievraag te minimaliseren. Het gaat daarbij om het minimaliseren van zowel de energievraag van gebouwen als die van bedrijfsprocessen. De energie die dan nog gebruikt wordt, wordt zoveel mogelijk duurzaam opgewekt. Uitgangspunt is dat bij nieuwbouw alle daken zoveel mogelijk vol komen te liggen met zonnepanelen. Alle (nieuwe) daken moeten dan ook geschikt zijn voor zonnepanelen. Nieuwbouw moet aardgasvrij gerealiseerd worden.

In het kader van natuurinclusief bouwen wordt er bewust ruimte gemaakt voor biodiversiteit op, aan of in een gebouw of de omgeving, zodat er meer verschillende planten- en diersoorten kunnen leven, bijvoorbeeld in de vorm van nestkasten.

5.1.2 Doorvertaling planvoornemen

De woningen in het plangebied worden duurzaam en energiezuinig gebouwd, waarbij er aandacht is voor onder andere klimaatadaptief bouwen. De daken van de woningen wordt afgekoppeld en al het hemelwater kan op eigen terrein infiltreren in de wadi's in het plangebied.

Uiteraard worden de woningen gasloos uitgevoerd en er zal daarnaast sprake zijn van goede isolatie, lage temperatuur verwarming, een warmtepomp en er worden zonnepanelen op het dak geplaatst om de nodige energie op te wekken.

Er komen vleermuiskasten in de gevels van de woningen en de parkeerplaatsen worden voorzien van halfverharding. Tevens krijgt het plangebied een flinke groene impuls door een centrale groene wadi met enkele bomen aan de westzijde en een langgerekte groenzone (wadi) met bomen ter hoogte van de zichtlijn naar de kerk, die ten oosten van het plangebied is gelegen.

5.1.3 Conclusie

Het aspect 'duurzaamheid' vormt geen belemmering voor een evenwichtige toedeling van functies aan locaties.

5.2.1 Regelgeving

Uit artikel 1.2 lid 2 Ow volgt expliciet dat lucht onderdeel uitmaakt van de fysieke leefomgeving. Dit houdt in dat een omgevingsplan regels kan bevatten die gericht zijn op het beschermen van lucht (zoals aangegeven in artikel 4.1 Ow).

De rijksoverheid toetst en monitort de luchtkwaliteit vooral in de zogenoemde aandachtsgebieden. Aandachtsgebieden zijn locaties met hogere concentraties stikstofdioxide (NO2) of fijnstof (PM10). Soms wordt hier een rijksomgevingswaarde overschreden of de achtergrondconcentratie is zo hoog, dat bij toevoeging van een nieuw project alsnog een rijksomgevingswaarde overschreden kan worden.

In een aandachtsgebied moet de overheid de omgevingswaarden in acht nemen. Hierbij gaat het om activiteiten binnen het aandachtsgebied. Maar het kan ook gaan om activiteiten in de buurt van een aandachtsgebied, als deze activiteiten zorgen voor een verhoging van de concentraties binnen het nabijgelegen aandachtsgebied.

Er wordt getoetst aan de omgevingswaarden, tenzij de activiteit niet in betekenende mate (NIBM) bijdraagt aan de stikstofdioxide- (NO2) of fijnstof- (PM10) concentraties.

De specifieke beoordelingsregels voor lucht staan in artikel 8.17, 8.21 en 8.24 Bkl. Deze gaan over:

• beoordeling luchtkwaliteit en toetsing aan de rijksomgevingswaarden;
• ammoniakemissies van veehouderijen;
• geologische opslag van CO2.

5.2.2 Doorvertaling planvoornemen

Het plangebied is niet gelegen in of nabij één van de aandachtsgebieden uit artikel 5.51, lid 2 Bkl. Bovendien geldt dat de ontwikkeling van een woningbouwlocatie met maximaal 1.500 woningen aan één ontsluitingsweg is aan te merken als een ontwikkeling die niet in betekende mate bijdraagt aan de verslechtering van de luchtkwaliteit. Voorliggend initiatief maakt de realisatie van maximaal 16 woningen mogelijk en draagt zodoende niet in betekenende mate bij aan de verhoging van de luchtverontreiniging. Dit wordt bevestigd door een berekening met de NIBM-tool (d.d. 24 april 2024):

Bestaande luchtkwaliteit
Op basis van het Centraal Instrument Monitoring Luchtkwaliteit (CIMLK), zijn de jaargemiddelde concentraties NO2, PM10 en PM2,5 voor het monitoringsjaar 2022 (monitoringsronde 2023) bepaald. Hieruit blijkt dat de jaargemiddelde grenswaarden (40 µg/m3 voor NO2 en PM10 en 25 µg/m3 voor PM2,5) ter plaatse van het dichtstbijzijnde toetspunt (14132389_65362) op de meest nabij gelegen gemonitorde weg, de Beekweg, niet worden overschreden.

De waardes bedragen respectievelijk 13,5 µg/m3 voor NO2, 17,5 µg/m3 voor PM10 en 9,2 µg/m3 voor PM2,5. Daarnaast is de trend dat in de toekomst de emissies en de achtergrondconcentraties van deze stoffen zullen dalen, waardoor geen overschrijdingen van de grenswaarden zijn te verwachten.

De daggemiddelde grenswaarde voor PM10 van 50 µg/m³ mag maximaal 35 keer per jaar overschreden worden. Uit het CIMLK blijkt dat in 2022 het totaal aantal overschrijdingsdagen 6,1 bedraagt, waarmee ruimschoots aan de daggemiddelde grenswaarde wordt voldaan.

5.2.3 Conclusie

Het aspect 'luchtkwaliteit' vormt geen belemmering voor een evenwichtige toedeling van functies aan locaties.

5.3.1 Regelgeving

Het Besluit kwaliteit leefomgeving (Bkl) bevat instructieregels in afdeling 3.5 (o.a. normen) voor:

• het geluid van geluidveroorzakende activiteiten op geluidgevoelige gebouwen en
• het toelaten van geluidgevoelige gebouwen in het geluidaandachtsgebied (van wegen, spoorwegen en industrieterreinen, artikel 3.18 lid 1 Bkl).

Geluidgevoelige gebouwen
Het Bkl bevat in artikel 3.21 een definitie van geluidgevoelige gebouwen. Hier vallen gebouwen onder met een woonfunctie, een onderwijsfunctie, een gezondheidszorgfunctie (met bedgebied) en kinderopvang (met bedgebied). Het Bkl bevat niet de mogelijkheid voor een gemeente om de definitie van geluidgevoelige gebouwen uit te breiden. Bij nieuwe ontwikkelingen moeten gemeenten in het kader van een evenwichtige toedeling van functies aan locaties wel rekening houden met geluid op niet door het Bkl aangewezen gebouwen en locaties.

Geluidaandachtsgebieden
In het Bkl is bepaald dat het omgevingsplan waarborgt dat het geluid veroorzaakt door een (spoor)weg of industrieterrein op een voor geluidgevoelig gebouw in een geluidaandachtsgebied aanvaardbaar is. Het Bkl bevat standaardwaarden en grenswaarden voor geluid door een geluidbronsoort op de gevel van een geluidgevoelig gebouw. Deze waarden zijn van toepassing op het geluid door alle geluidbronnen binnen een geluidbronsoort. De waarden die bij toelaten van een geluidgevoelig gebouw voor de geluidbronsoorten met een geluidproductieplafond (gpp) als omgevingswaarde gelden, staan in navolgende tabel:

Geluidbronsoort			Standaardwaarde (dB) (tabel 3.34 Bkl)	Grenswaarde (dB) (tabel 3.35 Bkl)
Provinciale wegen Rijkswegen			50 Lden	65 Lden
Gemeentewegen Waterschapswegen			53 Lden	70 Lden
Hoofdspoorwegen			55 Lden	70 Lden
Industrieterreinen			50 Lden	60 Lden
			40 Lnight	50 Lnight

De geluidaandachtgebieden zijn - indien gepubliceerd - opgenomen op de kaart van de Centrale Voorziening Geluidgegevens (CVGG). Dit geluidsregister is op dit moment nog vrijwel leeg. Voldoen aan de standaardwaarde is de hoofdregel (artikel 3.34 Bkl). Als het geluid op de gevel van een geluidgevoelig gebouw voldoet aan de standaardwaarde, is het geluid in ieder geval aanvaardbaar en de kans op gezondheidsschade klein. Het bevoegd gezag mag meer geluid dan de standaardwaarde als aanvaardbaar beoordelen. Het besluit moet dan voldoen aan de eisen uit de instructieregels (artikelen 3.35 tot en met 3.40 Bkl). In het omgevingsplan kunnen dan flexibiliteitsbepalingen worden opgenomen om voor het toelaten van een geluidgevoelig gebouw af te wijken van de standaardwaarden (vergelijkbaar met het hogere grenswaardenbesluit zoals we dat voor de inwerkingtreding van de Omgevingswet kenden). Bij geluid tussen de standaardwaarde en de grenswaarde vindt een bestuurlijke afweging plaats en gelden een aantal eisen. Het bevoegd gezag kan alleen geluid tot en met de grenswaarde op de gevel van een geluidgevoelig gebouw toestaan als voldaan wordt aan een van de voorwaarden onder artikel 5.78z lid 1 onder a of b, 5.78z lid 2, 5.78ab lid 2, 5.78ac en 5.78ad Bkl.

Op grond van artikel 5.78i Omgevingswet hebben alle verharde wegen met een jaargemiddelde verkeersintensiteit van 1.000 motorvoertuigen of meer - los van de snelheid - ook een geluidaandachtsgebied, met uitzondering van woonerven.

Zolang er geen basisgeluidsemissies met bijbehorende aandachtsgebieden vast zijn gelegd geldt op grond van artikel 17.5 van de Omgevingsregeling een geluidaandachtgebied waarbij bij een gemeentelijke weg of waterschapsweg de breedte van het geluidaandachtsgebied wordt bepaald door vaste afstanden tot een bij koninklijk besluit te bepalen tijdstip:

Aantal rijstroken		Maximum snelheid weg (km/u)	Breedte zone (m)
1 of 2		30 of minder	100
1 of 2		meer dan 30	200
3 of meer			350

Geluid door activiteiten
Onder 'geluid door activiteiten' vallen nagenoeg alle activiteiten (zoals activiteiten van bedrijven). Het Bkl wijst in artikel 5.55 de activiteiten aan die er niet onder vallen. Zo bepaalt het Bkl dat de activiteit wonen geen geluidveroorzakende activiteit is. Het Bkl bevat zelf geen definitie van het begrip wonen, maar de toelichting bij het Bkl geeft aan dat een beroep of bedrijf aan huis en een 'uit de hand gelopen hobby' geen verband houden met de activiteit wonen. Dit is vergelijkbaar met de wetgeving voor de inwerkingtreding van de Omgevingswet waar de milieuregels ook van toepassing zijn op activiteiten die worden verricht in een omvang alsof zij bedrijfsmatig zijn.

Het Bkl bepaalt in artikel 5.59 dat het omgevingsplan waarborgt dat het geluid veroorzaakt door een geluidveroorzakende activiteit (zoals activiteiten bij bedrijven) op een geluidgevoelig gebouw aanvaardbaar is. Er wordt voldaan aan dit aanvaardbaarheidsvereiste als het omgevingsplan de standaardwaarden van het Bkl overneemt.

Het Bkl bevat standaardwaarden voor toelaatbaar geluid  op de gevel  van een geluidgevoelig gebouw. Deze standaardwaarden zijn overgenomen in navolgende tabel:

Standaardwaarde toelaatbaar geluid op een geluidgevoelig gebouw			07.00 - 19.00 uur	19.00 - 23.00 uur	23.00 - 7.00 uur
Langtijdgemiddelde beoordelingsniveau LAr,LT als gevolg van activiteiten			50 dB(A)	45 dB(A)	40 dB(A)
Maximaal geluidniveau LAmax veroorzaakt door aandrijfgeluid van transportmiddelen			-	70 dB(A)	70 dB(A)
Maximaal geluidniveau LAmax veroorzaakt door andere piekgeluiden			-	65 dB(A)	65 dB(A)

Voldoen aan de standaardwaarde is de hoofdregel (artikel 5.64 Bkl). Als het geluid op de gevel van een geluidgevoelig gebouw voldoet aan de standaardwaarde, is het geluid in ieder geval aanvaardbaar en de kans op gezondheidsschade klein.

Het bevoegd gezag mag meer geluid dan de standaardwaarde als aanvaardbaar beoordelen. Het besluit moet dan voldoen aan de eisen uit de instructieregels (artikelen 5.65 en 5.66 Bkl). Indien de gemeente een soepelere norm wil opnemen in het omgevingsplan, moet door middel van onderzoek vaststaan dat de binnenwaarde (het geluid binnen de geluidgevoelige gebouwen) niet hoger is dan de normen die het Bkl daarvoor stelt. Indien de gemeente een strengere norm wil opnemen, moet aangetoond worden dat de bestaande geluidveroorzakende activiteiten niet worden beperkt ten opzichte van het huidige recht. In het omgevingsplan kunnen dan flexibiliteitsbepalingen worden opgenomen om voor één of meerdere geluidgevoelige ruimte(n) binnen in- en aanpandige geluidgevoelige gebouwen af te wijken van de standaardwaarden. Deze mogen de grenswaarden niet overschrijden. De grenswaarden worden niet bepaald op de gevel, maar in geluidgevoelige ruimten binnen in- en aanpandige geluidgevoelige gebouwen. De grenswaarden zijn overgenomen in navolgende tabel:

Grenswaarde toelaatbaar geluid in geluidgevoelige ruimten binnen in- en aanpandige geluidgevoelige gebouwen			07.00 - 19.00 uur	19.00 - 23.00 uur	23.00 - 7.00 uur
Langtijdgemiddelde beoordelingsniveau LAr,LT als gevolg van activiteiten			35 dB(A)	30 dB(A)	25 dB(A)
Maximaal geluidniveau LAmax veroorzaakt door aandrijfgeluid van transportmiddelen			-	55 dB(A)	55 dB(A)
Maximaal geluidniveau LAmax veroorzaakt door andere piekgeluiden			-	45 dB(A)	45 dB(A)

5.3.2 Doorvertaling planvoornemen

Wegverkeerslawaai
In het kader van het planvoornemen is een akoestisch onderzoek wegverkeerslawaai uitgevoerd om de geluidbelasting afkomstig van wegverkeer op de te realiseren woningen te bepalen. Dit onderzoek is als bijlage 1 bij de motivering gevoegd.

Toetsing standaardwaarden en grenswaarden
Het berekende geluid van gemeentelijke wegen bedraagt maximaal 51 dB. Hiermee worden de standaardwaarde van 53 dB en de grenswaarde van 70 dB niet overschreden. Maatregelen hoeven niet nader onderzocht te worden.

Gevelwering en woon- en leefklimaat

Benodigde gevelwering
Het gezamenlijke geluid bedraagt ten hoogste 51 dB ter plaatse van de noordgevel van de meest noordelijke woning. De vereiste karakteristieke geluidwering Ga;k bedraagt dan maximaal 20 dB. Een onderzoek naar de gevelwering is dan redelijkerwijs ook niet aan de orde.

Woon- en leefklimaat
De milieukwaliteit wordt geclassificeerd als ‘redelijk’ tot ‘zeer goed’. Het woon- en verblijfsklimaat ter plaatse van de beoogde woningen wordt als acceptabel aangemerkt. Op basis van de toelichting in subparagrafen 3.3.1 en 3.3.2 van het onderzoek kan gesteld worden dat het cumulatieve geluid een aanvaardbaar woon- en verblijfsklimaat niet in de weg staat.

Railverkeerslawaai
De woning in het plangebied is niet gelegen nabij een spoorlijn. Akoestisch onderzoek naar railverkeerslawaai is derhalve niet benodigd.

Industrielawaai (geluid door activiteiten)
De woningen binnen het plangebied zijn niet gelegen binnen de zone van een geluidgezoneerd industrieterrein. Wel is het plangebied aan de zuidwestzijde gelegen in de nabijheid van een locatie voor kinderopvang. Getoetst is of de beoogde woningbouw een beperking vormt voor de (mogelijke) activiteiten bij het kindcentrum én of ter plaatse van de te realiseren woningen sprake is van een evenwichtige toedeling van functies aan locaties. Dit onderzoek is als bijlage 2 bij de motivering gevoegd.

Omgevingsplan (tijdelijk deel)
Uit de rekenresultaten blijkt dat ter plaatse van alle beoordelingspunten aan de geluidwaarden uit het tijdelijk deel van het Omgevingsplan van de gemeente Venray wordt voldaan. De beoogde woningbouw zorgt niet voor een beperking in de (mogelijke) activiteiten bij het kindercentrum.

Woon- en leefklimaat

Langtijdgemiddeld beoordelingsniveau en maximale geluidsniveaus
Uit de rekenresultaten blijkt dat ter plaatse van de woningen 11 t/m 16 niet aan alle richt- en/of grenswaarden uit stap 2 en/of 3 van de Handreiking Bedrijven en milieuzonering wordt voldaan. De overschrijdingen worden voor zowel het langtijdgemiddeld beoordelingsniveau als de maximale geluidsniveaus enkel veroorzaakt door stemgeluid van spelende kinderen op het buitenterrein.

In hoofdstuk 5 van het onderzoek zijn maatregelen aan de bron, in de overdracht en bij de ontvanger beschouwd. Bronmaatregelen zijn in nader overleg met het kindercentrum niet mogelijk gebleken. Uit paragraaf 5.2 van het onderzoek blijkt dat een afschermende voorziening van circa 28 m lang en 2,0/ 2,25/ 3,0 m hoog, zoals weergegeven op afbeelding 6 van het onderzoek (zie ook navolgende afbeelding), voor een aanzienlijke geluidreductie zal zorgen.

Bij een afschermende voorziening van 3,0 m hoog wordt zelfs een dermate reductie behaald dat aan de grenswaarden uit stap 3 van de Handreiking Bedrijven en milieuzonering kan worden voldaan, uitwijken naar stap 4 is dan niet meer nodig. Bij een hoogte van respectievelijk 2,0 m of 2,25 m is dit nog wel (beperkt) nodig.

De gemeente heeft aangegeven dat een afschermende voorziening van 3,0 m noodzakelijk is. Deze afschermende voorziening is daarom op de verbeelding aangegeven met een aanduiding en in de regels vastgelegd met een voorwaardelijke verplichting (zie artikel 9.3.5 van de regels).

Gevelwering
Wanneer een afschermende voorziening wordt gerealiseerd (minimaal 2,0 m hoog) zoals weergegeven op afbeelding 6 in het onderzoek, dan is een nader onderzoek naar de geluidwering van de gevels niet nodig. De standaard gevelwering volgend uit het Bbl (20 dB) is dan voldoende.

Verkeer van en naar de activiteit
Uit subparagraaf 4.2.3 van het onderzoek blijkt dat ter plaatse van de beoogde woningen aan de richtwaarden wordt voldaan. Er is, in het kader van het verkeer van en naar de beoogde activiteit, sprake van een aanvaardbaar woon- en leefklimaat.

Beschouwing tuinen
In paragraaf 4.2.4 van het onderzoek zijn de geluidwaarden ter plaatse van de tuinen in beeld gebracht in de situatie zonder maatregelen. Voor de tuinen behorende bij de woningen 1 t/m 13 is sprake van een classificering ‘Goed’. Voor de tuin behorende bij woning 14 is sprake van een classificering ‘Redelijk’ tot ‘Matig’. Voor de tuin behorende bij woning 15 is sprake van een classificering ‘Matig’. Voor de tuin behorende bij woning 16 is sprake van een classificering ‘Tamelijk slecht’ tot ‘Slecht’.

Bij het realiseren van een afschermende voorziening kan de classificering ter plaatse van de tuinen verbeteren. De hoogst haalbare classificering (afschermende voorziening van 2,25 of 3,0 m hoog) bedraagt daarbij de classificering ‘Redelijk’. Deze classificering wordt ter plaatse van tuinen aanvaardbaar geacht.

Op basis van voorgaande kan worden gesteld dat, eventueel na het treffen van maatregelen in de overdracht óf bij de ontvanger, sprake zal zijn van een evenwichtige toedeling van functies aan locaties.

5.3.3 Conclusie

Het aspect 'geluid' vormt geen belemmering voor een evenwichtige toedeling van functies aan locaties.

 

5.4.1 Regelgeving

Uit artikel 1.2 lid 2 Ow volgt expliciet dat bodem onderdeel uitmaakt van de fysieke leefomgeving. Dit houdt in dat een omgevingsplan regels kan bevatten die gericht zijn op het beschermen van de bodem (zoals aangegeven in artikel 4.1 Ow). Daarnaast gelden er instructieregels vanuit het Besluit kwaliteit leefomgeving (Bkl) die gemeenten in het omgevingsplan moeten verwerken. Het Bkl bepaalt voor bodem dat in het omgevingsplan:

• regels en waarden voor de toelaatbare kwaliteit van de bodem worden opgenomen voor het bouwen van een bodemgevoelig gebouw op een bodemgevoelige locatie (artikel 5.89i t/m 5.89m Bkl);
• moet worden gewaarborgd dat sanerende en beschermende maatregelen in stand worden gehouden, worden onderhouden of worden vervangen (artikel 5.89n Bkl);
• bodembeheergebieden kunnen worden aangewezen voor het met een maatwerkregel of maatwerkvoorschrift afwijken van kwaliteitseisen (artikel 5.89o Bkl); en
• de landbodem van het gemeentelijk grondgebied wordt ingedeeld in bodemfunctieklassen (landbouw en natuur/wonen/industrie) (artikel 5.89p Bkl).

Bodemgevoelige gebouwen
Een bodemgevoelig gebouw wordt in het Bkl omschreven als een gebouw of een gedeelte van een gebouw dat de bodem raakt en waar personen meer dan 2 uur per dag aaneengesloten aanwezig zijn. Onder een gebouw wordt verstaan een bouwwerk dat een voor mensen toegankelijke overdekte geheel of gedeeltelijk met wanden omsloten ruimte vormt. Onder een bodemgevoelig gebouw vallen ook een woonschip of een woonwagen. Een uitbreiding of wijziging van een bestaand gebouw of een bijbehorend bouwwerk tot 50 m2 valt niet onder het begrip bodemgevoelig gebouw.

Bodemgevoelige locaties
Een bodemgevoelige locatie is op basis van het Bkl in ieder geval een locatie waarop een bodemgevoelig gebouw is toegelaten op grond van een omgevingsplan of een omgevingsvergunning voor een omgevingsplanactiviteit. Tot een bodemgevoelige locatie hoort ook een aaneengesloten terrein direct grenzend aan een bodemgevoelig gebouw.

De gemeente kan in het omgevingsplan aanvullende locaties aanwijzen als bodemgevoelige locatie, zoals kinderspeelplaatsen of moestuinen. In de gemeente zijn dergelijke locaties vooralsnog niet aangewezen.

Omgevingsplan
Een omgevingsplan bevat dus waarden voor de toelaatbare kwaliteit van de bodem voor het bouwen van een bodemgevoelig gebouw op een bodemgevoelige locatie, die per gebied of per gebruiksfunctie kunnen verschillen. Het uitgangspunt voor deze waardes zijn de interventiewaardes bodemkwaliteit, uit bijlage IIA van het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal). Deze waardes zijn wetenschappelijk onderbouwd en behoeven geen verdere motivering. Het omgevingsplan kan ook een hogere waarde bevatten dan de interventiewaardes, mits gemotiveerd en de waarden niet hoger zijn dan het humane Maximaal Toelaatbare Risiconiveau (MTR humaan, bijlage Vb Bkl). Ook mag niet leiden tot overschrijding van de toelaatbare concentraties in lucht (TCL) en geurdrempels (bijlage XIIIb Bkl).

Bij functiewijzigingen moet worden bekeken of de bodemkwaliteit voldoende is voor de beoogde functie en moet worden vastgesteld of er sprake is van een saneringsnoodzaak. Om te kunnen beoordelen of de toelaatbare kwaliteit van de bodem uit het omgevingsplan is overschreden, is voorafgaand onderzoek naar de gesteldheid van de bodem nodig. Ingeval van een overschrijding van de waarden, is in het omgevingsplan opgenomen welke sanerende of beschermende maatregelen nodig zijn.

5.4.2 Doorvertaling planvoornemen

Er is een verkennend en nader bodemonderzoek inclusief historisch onderzoek uitgevoerd binnen het plangebied. De rapportage van dit onderzoek is als bijlage 3 bij de motivering gevoegd.

Met het verkennend bodemonderzoek is vastgesteld dat op de locatie sprake is van sterk verhoogde gehalten voor koper en zink een gehalte voor nikkel dat de index van 0,5 overschrijdt in de bodemlaag van 1,2 tot 1,6 m-mv.

De onverzadigde bodem is tussen de 0,5-1,0 m-mv goed doorlatend (1-10 m/dag) en tussen de 1,0 en de 1,5 m-mv eveneens goed doorlatend.

Op basis van de resultaten lijkt de grond geschikt te zijn voor infiltratie middels een wadi. Voor overige infiltratie mogelijkheden (o.a. infiltratie-krat, riolering of open verharding) lijkt de locatie op basis van zowel de k-waarden als de grondwaterstand eveneens geschikt. Voor infiltratie middels ‘open verharding’ lijkt de locatie minder of niet geschikt.

Zowel zintuiglijk (> 20 mm) als analytisch (< 20 mm) is geen asbest aangetroffen in de puinlaag/-fundatie. In het grondwater is maximaal een licht verhoogd gehalte voor barium aangetoond.

In de volledige puinlaag/-fundatie zijn indicatief geen overschrijdingen van de maximale samenstellings- en emissiewaarden aangetoond. De puinlaag/-fundatie is derhalve indicatief wel herbruikbaar als bouwstof.

Verontreinigingssituatie koper, zink en nikkel inpandig in de ondergrond. In navolgende tabel is een overzicht gegeven van de globale verontreinigingssituatie. De globale contour van de verontreiniging met koper, zink en nikkel is weergegeven op de situatieschets in bijlage 2 van het onderzoek.

Geadviseerd wordt de aanwezige verontreiniging met zware metalen tijdens de sloop van de bebouwing te saneren volgens de geldende richtlijnen. Alle sanerende maatregelen dienen plaats te vinden conform de beoordelingsrichtlijnen SIKB 6000 “Milieukundige begeleiding van (water)bodemsanering en nazorg” en SIKB 7000 “Uitvoering van (water)bodemsaneringen en ingrepen in de waterbodem”. Voorafgaand aan de werkzaamheden wordt geadviseerd een (deel)saneringsplan / plan van aanpak op te stellen en toe te voegen bij de melding DSO (Digitaal Stelsel Omgevingswet). Na afloop van de werkzaamheden moet een evaluatieverslag ingediend worden.

De sanering wordt uitgevoerd bij het bouwrijp maken van de locatie, nadat de bestaande bebouwing in het plangebied is gesloopt.

5.4.3 Conclusie

Het aspect 'bodem' vormt, na afronding van de benodigde sanering, geen belemmering voor een evenwichtige toedeling van functies aan locaties.

5.5.1 Regelgeving

Externe veiligheid beschrijft de risico's die ontstaan als gevolg van opslag, productie, gebruik en vervoer van gevaarlijke stoffen en windturbines. Voor omgevingsveiligheid zijn regels opgenomen in paragraaf 5.1.2 van het Besluit kwaliteit leefomgeving (Bkl). De gevoelige objecten zijn opgesplitst in:

• zeer kwetsbare gebouwen
• kwetsbare gebouwen en locaties
• beperkt kwetsbare gebouwen en locaties.
  

Plaatsgebonden risico
Bij het toelaten van milieubelastende activiteiten en bij het toedelen van locaties moet voor zeer kwetsbare gebouwen en kwetsbare gebouwen en locaties het plaatsgebonden risico (PR-10-6-contour) in acht worden genomen. Bij beperkt kwetsbare gebouwen en locaties moet er rekening worden gehouden met het plaatsgebonden risico. Dit betekent dat binnen een plaatsgebonden risicocontour van een risicobron geen zeer kwetsbare gebouwen of kwetsbare gebouwen en locaties mogen worden toegestaan en dat beperkt kwetsbare gebouwen of locaties pas na een beoordeling mogen worden toegestaan. Voor het plaatsgebonden risico gelden, afhankelijk van de activiteit, vastgestelde afstanden of te berekenen afstanden.

Groepsrisico: aandachtsgebieden
Aandachtsgebieden zijn gebieden rond activiteiten met gevaarlijke stoffen die zichtbaar maken waar mensen binnenshuis, zonder aanvullende maatregelen onvoldoende beschermd zijn tegen de gevolgen van ongevallen met gevaarlijke stoffen. Risicovolle activiteiten hebben van rechtswege aandachtsgebieden voor branden, explosies en gifwolken.

Uitgangspunt is dat personen in gebouwen buiten een aandachtsgebied (brand, explosie of gifwolk) voldoende zijn beschermd. Binnen aandachtsgebieden, of voor personen die verblijven op een locatie in de buitenlucht, zal bij nieuwe initiatieven moeten worden gekeken of en welke aanvullende beschermende maatregelen nodig en te treffen zijn. Afhankelijk van het type activiteit met gevaarlijke stoffen, zijn er voor aandachtsgebieden in de regelgeving vaste afstanden vastgesteld of zijn deze afstanden rekenkundig te bepalen.

5.5.2 Doorvertaling planvoornemen

Op navolgende afbeeldingen is een uitsnede weergegeven van de risicokaart. Hierop zijn de PR contouren en de aandachtsgebieden weergegeven ten aanzien van inrichtingen met gevaarlijke stoffen, transportroutes over weg, water en spoor en buisleidingen.

Uitsnede risicokaart met globale aanduiding plangebied (blauwe omkadering)

Kwetsbaarheid
De beoogde woningen betreffen kwetsbare gebouwen.

Plaatsgebonden risico
Het plangebied is niet gelegen binnen een plaatsgebonden risicocontour van locatiegebonden risicobronnen, transportroutes en/of buisleidingen. De meest nabij gelegen risicobronnen betreffen 2 propaantanks aan de Handrik 3A en de Pas 1.

Groepsrisico: aandachtsgebieden
Het plangebied is niet gelegen binnen een brand -, explosie - of gifwolk aandachtsgebied.

5.5.3 Conclusie

Het aspect 'externe veiligheid' vormt geen belemmering voor een evenwichtige toedeling van functies aan locaties.

5.6.1 Regelgeving

Milieuzonering is het aanbrengen van een noodzakelijke ruimtelijke scheiding tussen milieubelastende en milieugevoelige functies ter bescherming of vergroting van de leefkwaliteit. Bij milieuzonering gaat het specifiek om de milieuthema's die afstandsgerelateerd zijn. Afstandsgerelateerd wil zeggen dat de milieubelasting afneemt bij grotere afstand, zoals bij geluid en geur.

Wanneer ruimtelijke ontwikkelingen in de directe omgeving van bedrijfsmatige activiteiten worden gerealiseerd, moet worden gemotiveerd in hoeverre er sprake is van mogelijke beperkingen ten gevolge van de aanwezige bedrijfsmatige activiteiten. Maar ook andersom moet aandacht worden besteed aan de rechten van de aanwezige bedrijfsmatige activiteiten. Het is immers niet de bedoeling dat nieuwe ontwikkelingen de huidige bedrijfsvoering beperken. Datzelfde geldt uiteraard ook voor de situatie dat bedrijfsmatige activiteiten zich vestigen/wijzigen in de nabijheid van bestaande gevoelige functies.

In de loop van 2024 wordt de VNG-uitgave 'Activiteiten en milieuzonering' verwacht. Er wordt in deze handreiking geen gebruik gemaakt van milieucategorieën, maar van gebruiksruimte. Onder gebruiksruimte wordt verstaan de ruimte die een bedrijf mag benutten.

5.6.2 Doorvertaling planvoornemen

Totdat de nieuwe VNG-handreiking 'Activiteiten en milieuzonering' is verschenen, wordt nog uitgegaan van de richtafstanden uit de publicatie 'Bedrijven en milieuzonering'. Voor het vaststellen van de minimum richtafstanden tussen bedrijven en milieugevoelige functies worden de lijsten zoals deze zijn opgenomen in de handreiking 'Bedrijven en milieuzonering' gebruikt. Bedrijven zijn in de VNG-handreiking ingedeeld in een aantal categorieën met bijbehorende gewenste richtafstanden tot milieugevoelige functies. De categorieën geven de zwaarte van bedrijvigheid en mogelijke milieuhinder weer. De richtafstanden kunnen, zonder dat dit ten koste gaat van het woon- en leefklimaat, met één afstandstap worden verlaagd als sprake is van omgevingstype gemengd gebied.

Richtafstanden VNG-publicatie 'Bedrijven en milieuzonering'

Voorgaande tabel geeft een overzicht van de richtafstanden voor verschillende bedrijfscategorieën ten opzichte van een woonwijk en gemengd gebied. Als de richtafstand niet wordt overschreden, kan verdere toetsing voor het aspect in beginsel achterwege blijven: inpassing is dan mogelijk. Wanneer niet aan de richtafstanden wordt voldaan, is een nadere beschouwing danwel onderzoek nodig.

Ondanks dat het plangebied in een omgeving ligt met verschillende maatschappelijke functies (kinderopvang, jeugdhuis en kerk) en enkele kleinschalige bedrijfsmatige functies (kleinschalig bedrijf en nutsvoorziening) wordt het plangebied 'worst-case' aangemerkt als een rustig woongebied:

Relevante (planologische) bedrijfsmogelijkheden in de nabijheid van het plangebied zijn:

Functie				Adres	Milieucategorie	Richtafstand (m)	Afstand tot woningen (m)
Kleinschalig bedrijf				Kleindorp 5	1 of 2	10 of 30	0
Kinderopvang				Grootdorp 32	2	30	0
Jeugdhuis				Kleindorp 1	2	30	27,5

Op basis hiervan kan worden geconcludeerd dat het plangebied is gelegen binnen de richtafstand van de kinderopvanglocatie aan het Grootdorp 32, het kleinschalige bedrijf aan het Kleindorp 5 en het jeugdhuis aan het Kleindorp 1. Omdat voor de kinderopvang niet aan de richtafstand wordt voldaan, is er een akoestisch onderzoek industrielawaai uitgevoerd, zie hiervoor in subparagraaf 5.3.2.

Wat betreft de locatie Kleindorp 5 leert raadpleging van het handelsregister van de Kamer van Koophandel dat er geen bedrijf is gevestigd op dit adres en dat het perceel op dit moment dus als woonperceel gebruikt wordt. Omdat de toegang tot het bedrijfsperceel aan de zijde van de Coppelenberg is gelegen en van het plangebied is afgescheiden door een gemetselde scheidingsmuur (zie navolgende afbeeldingen) en de bijgebouwen bij de (bedrijfs)woning compleet bouwkundig zijn afgescheiden van het plangebied (voorzien van dichte gevels en daken) is in de praktijk sprake van een aanvaardbaar woon- en leefklimaat ter plaatse van de nieuwe woningen in het plangebied. Bovendien liggen de hoofdgebouwen van de nieuwe woningen zelf ook op 3,5 m of meer van de perceelsgrens van het bedrijfsperceel. Dit in tegenstelling tot de bestaande maatgevende burgerwoning aan het Kleindorp 7, die aanpandig aan het bedrijf is gelegen.

Wat betreft het jeugdhuis wordt net niet aan de richtafstand voldaan. Omdat de meest nabij gelegen nieuwbouwwoningen echter met de voorgevel richting het jeugdhuis zijn gericht, en er bij nieuwbouw sprake is van een gevelwering van circa 25 dB(A), is in de praktijk sprake van een aanvaardbaar woon- en leefklimaat ter plaatse van de nieuwe woningen. Bovendien is het jeugdhuis op dit moment niet meer als zodanig in gebruik en ligt het hoofdgebouw van de bestaande maatgevende burgerwoning aan het Grootdorp 24 (ten westen van het jeugdhuis) op slechts circa 5,5 m van het jeugdhuis.

5.6.3 Conclusie

Het aspect 'bedrijven en milieuzonering' vormt geen belemmering voor een evenwichtige toedeling van functies aan locaties.

5.7.1 Regelgeving

Bij het mogelijk maken van een nieuwe voor drift gevoelige functie in de nabijheid van locaties, die het toepassen van chemische gewasbeschermingsmiddelen niet uitsluiten, is aandacht voor spuitzones nodig. Dit in verband met de risico’s voor de volksgezondheid, vanwege eventuele blootstelling aan gewasbeschermingsmiddelen via drift.

Met de term drift wordt de hoeveelheid gewasbeschermingsmiddel bedoeld, die bij het spuiten buiten het agrarisch perceel op de grond terecht kan komen en/of op hoogte door de lucht passeert. Drift is een belangrijke en directe bron van luchtverontreiniging, waardoor mens en dier in contact kunnen komen met gewasbeschermingsmiddelen. Vooral bij middelen met een hoge toxiciteit en/of voor kwetsbare groepen, zoals jonge kinderen, kan drift risico’s voor de gezondheid inhouden.

Op basis van jurisprudentie wordt in de praktijk een spuitzone voor een voor driftgevoelige locatie aangehouden van 50 m, gemeten vanaf de locatiegrens. Deze 50 m is in diverse uitspraken van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (ABRS, bijvoorbeeld de uitspraak van 23 september 2009 in zaak nr. 200900570/1/R2) als “in het algemeen niet onredelijk” bevonden en geldt als een vaste richtafstand, waar gemotiveerd van kan worden afgeweken. Een kleinere afstand is mogelijk, mits dat goed onderbouwd wordt.

De vaste richtafstand van 50 m is in de open teelt met name van belang voor boomkwekerijen en boomgaarden, omdat gewasbeschermingsmiddelen daarbij niet alleen neerwaarts worden gespoten (vanwege de beperkte hoogte van het gewas) maar ook zij- en opwaarts (integrale behandeling van de fruitbomen), waarbij toepassing buiten de volbladperiode een extra risico vormt omdat het behandelde gewas zelf dan geen afscherming biedt. Omdat bij opwaarts spuiten de vloeistof op een grotere hoogte vrijkomt en er daardoor meer kans is op verspreiding, veroorzaakt het opwaarts spuiten de meeste drift en is om die reden maatgevend voor gezondheidsrisico's. Aanvullend is het zo dat het middelengebruik in de fruitteelt aanzienlijk hoger ligt dan in de boomteelt. Ook wat betreft toxiciteit van de gebruikte middelen scoort de fruitteelt het hoogst en is die teelt als maatgevend voor de spuitzone te beschouwen.

Besluit activiteiten leefomgeving (Bal)
Vanaf 1 januari 2018 is het vanuit verplicht een 75 % reducerende spuittechniek (DRT75) toe te passen binnen een boomgaard. Bij teelt van in opwaartse of zijwaartse richting te bespuiten boomkwekerijgewassen geldt op basis van artikel 3.80a van het Activiteitenbesluit de verplichting tot toepassen van een 75 % reducerende spuittechniek vanaf 1 januari 2021.

5.7.2 Doorvertaling planvoornemen

Omdat alle omliggende agrarische percelen op 75 m of meer van het plangebied gelegen zijn, wordt ruimschoots aan de benodigde afstand van 50 m voldaan.

5.7.3 Conclusie

Het aspect 'spuitzonering' vormt geen belemmering voor een evenwichtige toedeling van functies aan locaties.

5.8.1 Regelgeving

Het Bkl bevat een instructieregel dat zorg gedragen moet worden dat geur veroorzaakt door een activiteit op geurgevoelige gebouwen aanvaardbaar is.

Geurgevoelige gebouwen
De volgende gebouwen worden als 'geurgevoelige gebouwen' aangemerkt:

• gebouwen met een woonfunctie;
• gebouwen met een onderwijsfunctie;
• gebouwen met een gezondheidszorgfunctie (met bedgebied);
• gebouwen met een bijeenkomstfunctie voor kinderopvang (met bedgebied).

Geurveroorzakende activiteiten
Voor 'geurveroorzakende activiteiten' wordt onderscheid gemaakt in:

• het houden van landbouwhuisdieren;
• andere agrarische activiteiten;
• zuiveringstechnische werken;
• overige bronnen van geurhinder (vaak betiteld als industriële geurhinder).

5.8.2 Doorvertaling planvoornemen

Vanwege veehouderijen in de omgeving van het plangebied is er een onderzoek geurhinder veehouderijen uitgevoerd. Dit onderzoek is als bijlage 4 bij de motivering gevoegd.

• Omdat wordt aan de afstandseis van 100 m is sprake van een aanvaardbaar woon- en leefklimaat ten aanzien van afstanden.
• De voorgrondbelasting op de rand van het plangebied bedraagt ten hoogste 2,4 ouE/m³. Deze waarde voor de komt volgens tabel 2 in paragraaf 3.4 van het onderzoek overeen met een ‘goed’ woon- en leefklimaat. Het woon- en leefklimaat is vergelijkbaar met het ‘goed’ woon- en leefklimaat dat op grond van de geurnorm van 3 ouE/m³ aanvaardbaar wordt geacht.
• De achtergrondbelasting op de rand van het plangebied bedraagt ten hoogste 4,5 ouE/m³. Deze waarde voor de komt volgens tabel 2 in paragraaf 3.4 van het onderzoek overeen met een ‘goed’ woon- en leefklimaat. Als vuistregel geldt dat de achtergrondbelasting maatgevend is als deze meer dan het dubbele bedraagt van de voorgrondbelasting. Dat is hier niet het geval, de voorgrondbelasting is maatgevend en aanvaardbaar.

Er is sprake van een aanvaardbaar woon- en leefklimaat en veehouderijen worden niet in hun belangen geschaad.

5.8.3 Conclusie

Het aspect 'geur' vormt geen belemmering voor een evenwichtige toedeling van functies aan locaties.

5.9.1 Regelgeving

Waterschap Limburg
Onderhavig plangebied ligt binnen het beheergebied van het Waterschap Limburg. Het waterschapsbeleid is onder meer beschreven in de beleidsnota ‘Wateradvies 2020’ Deze beleidsnota bevat uitgangspunten waaraan het omgevingsplan aan moet voldoen. Toetsing aan deze punten vindt hieronder plaats:

• Plangebied nodig voor wateropgave: het plangebied was volledig verhard en belaste het gemeentelijk (regenwater) riool. Met dit plan wordt de waterbelasting voor de omgeving en het bestaande riool vermindert. Er worden geen waterstructuren geblokkeerd;
• Circa 10 % plangebied reserveren voor water: Het plan is een duidelijke verbetering ten opzichte van de oude situatie wat betreft de waterhuishouding, aangezien het gehele gebied wordt afgekoppeld. Zie paragraaf 3.8 van de waterparagraaf (zie bijlage 5);
• Voorkomen van toe- en afstroming: het plangebied wordt iets hoger aangelegd dan de aansluitende straten, hierdoor vindt er geen toestroming vanuit de omgeving. Afstroming zal gescheiden naar de wadi, die van voldoende capaciteit is.
• Voorkeursvolgorde waterkwaliteit:
  • 1. Schoon en vuil water worden gescheiden gehouden;
  • 2. Alleen het vuile water wordt via de riolering afgevoerd naar de rioolwaterzuivering;
  • 3. Het schone hemelwater wordt binnen het plangebied opgevangen en geïnfiltreerd.
• Voorkeursvolgorde waterkwantiteit: Al het hemelwater wordt teruggevoerd naar de bodem via infiltratie door middel van de wadi.
• Voorkeurstabel afkoppelen: hemelwater van woningen en verhardingen komen terecht in de wadi, door middel van oppervlakte afvoer en buizenstelsel.
• Infiltratie- en bergingsvoorziening: het ontwerp voldoet aan de eis 60 mm water bergen per etmaal en 100 mm infiltreren per etmaal.

Gemeente Venray
Het document de ‘Toetssteen Openbare Ruimte’ (2022) is opgesteld met als doel om de kwaliteit van de openbare ruimte van de gemeente Venray te waarborgen. De Toetssteen beschrijft de uitgangspunten, randvoorwaarden, ontwerpeisen etc. waaraan bouwplannen in de openbare ruimte minimaal dienen te voldoen. De Toetssteen bevat voor diverse gelijkwaardige vakdisciplines de algemene uitgangspunten met betrekking tot de betreffende vakdiscipline. Eén van de vakdisciplines die beschreven wordt is hoofdstuk 10 ‘Riool en Water’. Vanuit de gemeente geldt voor deze discipline het vigerende beleidsdocument ‘Gemeente Rioleringsplan (GRP) 2022 t/m 2025.

In het GRP staat de huidige toestand van het riool beschreven, wordt aangegeven hoe het systeem wordt beheerd, wordt een overzicht gegeven van de geplande (verbeter)maatregelen en worden financiële consequenties in beeld gebracht. Hierbij moet expliciet ingegaan worden op de drie zorgplichten te weten afvalwater, hemelwater en grondwater. Wat betreft het (hemel)watersysteem gelden de volgende ontwerpuitgangspunten:

• De ontwerpprocedure ten behoeve van een bouwplan moet geschieden volgens de (digitale)watertoetsprocedure. De uitkomst hiervan zal het vertrekpunt van ontwerpen zijn. Van dit proces zal de gemeente structureel op de hoogte moeten worden gehouden. Dat geldt in alle fases van initiatief- tot en met beheerfase.
• Een gescheiden rioleringsstelsel aanleggen op nieuwbouwlocaties woningbouw en nieuwbouwlocaties industrieterreinen. Maatwerk toepassen in overleg met de gemeente.
• Bij reconstructies van bestaande infrastructuur met een gemengd rioolstelsel het hemelwater afkoppelen van het bestaande stelsel.
• 100% van het hemelwater infiltreren binnen het plangebied. Indien direct infiltreren niet mogelijk is, dan bufferen en vertraagd afvoeren naar open water.
• Ontwerp van infiltratie- en retentievoorzieningen volgens Kennisbank Stedelijk Water. De infiltratie- en retentievoorziening heeft een totale bergingscapaciteit van minimaal 60 mm (Indien de voorziening een overloop heeft richting waterschapswater, gelden de rekenwaardes van het waterschap).
• De infiltratievoorziening heeft een leeglooptijd van 24 uur of minder.
• Noodoverloop overstort op maaiveld.
• Afvoerpieken zoveel mogelijk terugdringen.
• Voorkeur voor centrale open infiltratievoorziening. Het type infiltratie- en/of retentievoorziening moet in overleg met de gemeente worden vastgesteld. De infiltratievoorzieningen dienen minimaal reinigbaar, inspecteerbaar en belastbaar voor een brandweer blusvoertuig te zijn.
• Alle constructieonderdelen van het rioleringssysteem dienen gekeurd te zijn door KIWA volgens de van toepassing verklaarde normen en keuringseisen (NEN, CE, KOMO).

Voor infiltratie- en retentievoorzieningen ten behoeve van regenwater gelden de volgende eisen:

Infiltreren in openbaar gebied

Wadi

• Inpassing in de omgeving middels natuurlijke glooiingen, geen ‘harde’ knikken ter plaatse van voet en kruin taluds, oftewel komvormig afwerken.
• De voorkeur gaat uit naar mogelijk meervoudig gebruik van de wadi, bijvoorbeeld in combinatie met een speelveld.
• In de wadi mogen derhalve diverse bodemniveaus voorkomen. Voorkeur voor taludhelling 1:6 en daar waar mogelijk nog flauwer.
• Bekleding taluds:
  • 1. Gras, (grasmengsel Bermen/Talud 2,0 kg/are), maximale taludhelling 1:5
  • 2. Ruw gras, maximale taludhelling 1:3.
  • 3. Vaste planten (mengsel in overleg met gemeente), maximale taludhelling 1:1.
• Het planten van waterminnende boomsoorten in wadi, in mineraalrijke teelaarde.
• Eventuele overige ontwerpeisen afhankelijk van locatie wadi, overleg met gemeente is gewenst.
• De bereikbaarheid ten behoeve van onderhoud moet worden gewaarborgd.

5.9.2 Doorvertaling planvoornemen

Om inzichtelijk te maken op welke wijze rekening is gehouden met de gevolgen van het planvoornemen voor de waterhuishouding, is er een waterparagraaf opgesteld die als bijlage 5 bij de motivering is gevoegd.

Bodemopbouw
Uit het verkennend en nader bodemonderzoek (zie bijlage 3) blijkt dat op de onderzoekslocatie een circa 3 m dikke matig doorlatende deklaag aanwezig is van de Formatie van Boxtel, die bestaat uit midden en fijn zand, met weinig zandige klei en grof zand en een spoor klei, veen en grind. De onderliggende matig tot goede waterdoorlatende laag loopt tot minimaal 186 m-mv en bestaat hoofdzakelijk uit fijn tot grof zand met lokaal grind, schelpen of kleiig zand van de Formaties van Beegden, Kiezeloöliet en Breda.

Waterdoorlatendheid
Er is een infiltratieonderzoek (= onderdeel verkennend en nader bodemonderzoek, zie bijlage 3) uitgevoerd in het plangebied. Er zijn infiltratieproeven uitgevoerd met behulp van een “open-end-test”. Deze zijn in duplo uitgevoerd. De gevonden waardes zijn als volgt:

De ondergrond is dus goed doorlatend, geschikt voor de toepassing van open wadi’s of infiltratie constructies zoals een infiltratieriool of -kratten.

Oppervlaktewater
Uit de leggerkaart van het waterschap blijkt dat in of in de directe omgeving van het plangebied geen oppervlaktewater voorkomt.

Grondwater
Veranderingen in de grondwaterstand (stijghoogte) worden voornamelijk veroorzaakt door neerslag en verdamping, maar ook door ingrepen in de waterhuishouding. De stijghoogte kan daardoor van dag tot dag verschillen. Voor beleid, vergunningen en ontwateringsdieptes is het belangrijk om te weten wat de actuele karakteristieken zijn, zoals de GHG en de GLG (Gemiddeld Hoogste Grondwaterstand en Gemiddelde Laagste Grondwaterstand).

TNO-NITG voert het databeheer van in de omgeving aanwezige grondwaterpeilputten waarin de grondwaterstandstand in het eerste watervoerende pakket wordt gemonitord. Middels de interactieve grondwatertools ‘Isohypsen’ en ‘Grondwaterdynamiek’ van de Geologische Dienst Nederland worden de historische grondwatermeetreeksen uit het archief van TNO gesimuleerd met behulp van dagelijkse metingen van neerslag en verdamping uit gegevens van het KNMI.

Op basis van het infiltratieonderzoek bevindt het niveau van het grondwater zich op 2,7 m beneden het huidige maaiveld, op circa 23,4 m +NAP. Het infiltratieonderzoek vermeld een GHG van circa 1,0 m minus maaiveld, dit zou 25,4 m+ NAP zijn

Het grondwaterpeil op circa 1.000 m van het plangebied, bij het meetpunt Weversven (bron: Waterschap Limburg) fluctueert met 50 cm in 1 jaar tijd. Het maximaal gemeten GHG is aldaar is 23,7 m + NAP, gemeten in januari 2024, na een extreem natte periode, dit is dus beduidend lager.

Een tweede grondwatermeetpunt is gelegen bij Grootdorp te Melderslo, in beheer bij de Gemeente Venray. Deze meetgegevens zijn opgevraagd maar nog niet ontvangen. Als uitgangspunt stellen we GHG op 25,4 m + NAP.

Hoogteligging
Het huidige plangebied ligt redelijk vlak op een niveau van 26,1 tot 26,6 m +NAP. We stellen het niveau van de verharding voorlopig vast op 26,4 m +NAP. De aanliggende wegen liggen op 26,3 respectievelijk 26,2 m +NAP, en zijn dus iets lager gelegen.

De waterberging moet boven de vastgestelde grondwaterstand gerealiseerd worden. Er zal door de ontworpen hoogteligging geen toevoer van water plaats vinden vanuit omliggende percelen en er is tevens voldoende ruimte aanwezig zijn om de hemelwaterverwerking op eigen gebied in te passen.

Er moet rekening worden gehouden met de afstroming van het hemelwater. Deze moet van de te bouwen woningen wegstromen richting verhardingen en/of centrale groen. De hoogte van de woningen (bouwpeil) zal 25 cm boven de kruin van de weg liggen, die op zijn beurt weer minimaal gelijk ligt aan het maximale verharding niveau.

Hemelwater

Verhard oppervlak
Vrijwel het gehele gebied was verhard, met een schoolgebouw en diverse verhardingen zoals een schoolplein en toegangswegen. Het verharde oppervlak in de huidige toestand bedraagt circa 4.300 m², zijnde 83 % van het gehele oppervlak.

In de plansituatie neemt het verhard oppervlak af. Berekend zijn het oppervlak van de verhardingen op basis van het vastgestelde voorlopig ontwerp (Situatietekening Anterieure Overeenkomst 27 mei 2024) en de norm dat bij rijtjeswoningen 70 % van het perceeloppervlak verhard is. In bijlage 1 van de waterparagraaf is het totale verharde oppervlakte berekend op 3.167 m², afgerond 3.200 m². Er is dus per saldo een afname van het verhard oppervlak.

Echter in de nieuwe situatie moet het hemelwater riool afgekoppeld worden en moet het hemelwater binnen het plangebied opgevangen en geïnfiltreerd worden.

Berekening bergingscapaciteit
Uitgangspunt is dat het plan moet voldoen aan het principe “Hydrologisch Neutraal Ontwikkelen” (HNO). Met behulp van de hydrologische eisen volgens Kennisbank Stedelijk Water is de benodigde bergingscapaciteit berekend.

Er is uitgegaan van afkoppeling van het regenwater voor het gehele plangebied. Hierbij gaat het over de afkoppeling van een verhard oppervlak van 3.200 m². De norm is dat er 60 mm per m² verhard oppervlak moet worden geborgen op eigen terrein.

Volgens de rekenregel: verhard oppervlak * 0,06 m = omvang vereiste capaciteit [m³] volgt dat er een bergingscapaciteit van: 3200 * 0,06 = 192 m³ benodigd zal zijn.

Ontwerp bergingsvoorzieningen
Uitgangspunt is dat het hemelwater kan worden geborgen door middel van wadi’s. Er zijn 2 wadi’s voorzien in het plan (zie rood omkaderde delen om navolgende afbeelding:

• Een langwerpige wadi aan de zuidzijde, lengte 48 m, breedte 7 m, oppervlak 336 m² op maaiveldniveau;
• Een vrijwel vierkante wadi in een hofje, lengte lopend van 16 m naar 12 m, breedte 13 m, oppervlak 161 m² op maaiveld niveau.

Totaal oppervlakte op maaiveldniveau: 497 m².

Hoogte toekomstig maaiveld ter plaatse van de wadi is 26,4 +NAP, de bodemdiepte is 90 cm, zijnde minimaal 10 cm boven de GHG. De wadi wordt voorzien van een talud, zijnde 1:3. Een flauwer talud is gewenst, maar dit lukt niet i.v.m. ruimtegebrek in relatie met de diepte van de wadi.

Het bodemoppervlak wordt dan:

• Langwerpige wadi: 43 * 2 = 86 m²;
• Vrijwel vierkante wadi: 65 m².

Om overlast te voorkomen wordt voorzien in 25 cm vrije ruimte. De bergingsdiepte wordt dan 65 cm. De bergingsinhoud wordt dan 160 + 55,8 = 215,8 m³, terwijl 192 m³ benodigd is.

Het systeem voldoet aan de bergingseis en heeft geen aanvullende maatregelen nodig.

Infiltratie- en ledigingstijd
In het uitgevoerde infiltratieonderzoek is vastgesteld dat de ondergrond goed doorlatend is, met een k-waarde van 1-10 m/ dag. De gemeten K-waarde is minimaal 5 m/dag. We nemen als veilige rekenwaarde een K waarde van 2,5 m/ dag.

De wadi zal begroeid worden met ruw gras. De K-waarde van teelaarde is 5 m/ dag. Dit ligt hoger dan de rekenaanname.

Met behulp van de berekende K-waarde, kan de ledigingstijd van de wadi worden berekend. Dit is de tijd die benodigd is om het water dat in de Wadi komt te staan, in de bodem kan infiltreren. Conform de norm moeten de wadi’s volledig droog zijn in 24 uur.

De hoeveelheid water die geïnfiltreerd moet worden is dus 192 m³ conform de berekening in paragraaf 3.2 van het onderzoek (zie bijlage 5).

De wadi’s hebben een bodem oppervlakte van totaal 167 m². Daarnaast beschikken de wadi’s nog over 389 m² aan talud oppervlak. Het talud nemen me voor 40% mee in de berekening. De wadi’s hebben dus een totaal infiltratieoppervlakte van 322,6 m².

Zoals vermeld rekenen we met een K-waarde van 2,5 m/d. De infiltratiecapaciteit van de wadi is dan gelijk aan 2,5 * 322,6 = 806,5 m³/ dag.

De theoretische ledigingstijd is dus (322,6/806,5) * 24 uur is ongeveer 9,6 uur. Dit voldoet ruim aan de norm van lediging binnen de 24 uur.

Geadviseerd wordt om een grasmengsel speciaal voor wadi’s toe te passen en elke 2 jaar onderhoud uit te voeren om de doorlatendheid te garanderen.

Nood-overloopconstructie
Er is nog geen nood-overloop constructie voorzien. Indien gewenst zou er een verbinding vanuit de langwerpige wadi naar de riolering van Kleindorp gemaakt kunnen worden, maar dit is niet noodzakelijk.

Capaciteit en afvoer hemelwater
Het hemelwater van de woningen zullen waar mogelijk bovengrond afvoeren naar de rijbaan. De afwateringen van de woningen verder gelegen van de wadi’s worden aangesloten op een riolering die afwaterend op de wadi’s. Dit geld ook voor de verhardingen, daar waar mogelijk zal dit via de oppervlakte plaatsvinden, elders via een hemelwaterafvoer en kolken.

De capaciteit van de HWA afvoerleidingen worden uitgerekend conform methode Colebrook White. Uitgangspunt is een regenintensiteit van 110 l/s/ha.

Met deze methode zullen kleine diameters met een minimaal verhang van 1:1.000 voldoen.

Riolering (droogweerafvoer)
Ten aanzien van de toekomstige situatie zal de ontwikkeling zorgen voor een verandering in het aanbod van vuilwater op het riool. Voor de berekening van het toekomstige aanbod en eventuele toename hierin, is voor de berekening uitgegaan van een gemiddeld verbruik van 150 liter per dag geproduceerd per IE. De piekbelasting bedraagt per IE 15 liter per uur. De gemiddelde woningbezetting bij woningbouw in de gemeente bedraagt 2,2 bewoners. Dit betekent dat voor elke woning 2,2 x 150 liter = 330 liter per dag wordt geloosd. De piekbelasting per woning bedraagt 33,0 liter per uur. Conform het planontwerp zullen er in totaal 16 woningen worden gerealiseerd. Dit komt overeen met een aanbod van ca. 6,3 m³/dag en een piekbelasting van 0,63 m³ per uur.

Uitgangspunt is dat het vuile afvalwater en het schone hemelwater gescheiden blijven. Het vuile afvalwater zal middels een huisaansluiting met ontstoppingsstuk en een pvc-buis Ø125 mm aangesloten worden op een DWA-riool. Dit rioolstelsel zal op 1 punt nabij de Coppelenberg aangesloten worden op het gemeentelijk stelsel. Dit wordt afgestemd met de gemeente Venray.

Het niveau van het DWA riool in de Coppelenberg is opgevraagd bij de gemeente Venray. Maar de verwachting is dat dit voldoende diep ligt, aangezien de omgeving ook onder vrij verval aangesloten is.

Waterkwaliteit
Overeenkomstig de norm worden geen uitlogende materialen toegepast.

Conclusie
Op basis van de randvoorwaarden en uitgangspunten is de ontwikkeling in zowel ruimte als tijd hydrologisch positief uit te voeren. Er worden dan ook vanuit het oogpunt van de waterhuishouding geen belemmering verwacht ten aanzien van de ruimtelijke procedure en uitvoering van het plan.

5.9.3 Conclusie

Het aspect 'waterhuishouding' vormt geen belemmering voor een evenwichtige toedeling van functies aan locaties.

5.10.1 Regelgeving

Onder de Omgevingswet wordt onderscheid gemaakt tussen verschillende activiteiten die de natuur betreffen. Daarbij kan bij de meest voorkomende activiteiten een tweedeling worden gemaakt tussen soortenbescherming en gebiedsbescherming. De Omgevingswet introduceert daarbij nieuwe terminologie: zo wordt een activiteit die significante gevolgen kan hebben voor een Natura 2000-gebied voortaan aangeduid als een 'Natura 2000-activiteit', en een activiteit met mogelijke gevolgen voor van nature in het wild levende dieren of planten als een 'flora- en fauna-activiteit'. Een verdere vernieuwing onder de Omgevingswet is de vormgeving van de zorgplicht voor natuur. De provincie blijft in beginsel het bevoegd gezag voor taken op het gebied van de natuur (artikel 2.18, lid 1, onder g Ow).

Zorgplicht
De zorgplicht is in de omgevingswet opgedeeld in de algemene zorgplicht (afdeling 1.3 Ow) en de specifieke zorgplicht, waarbij de specifieke zorgplicht kan worden opgedeeld in de Specifieke zorgplicht Natura 2000 (artikel11.6 Bal), Specifieke zorgplicht soorten (artikel 11.27 Bal) en de Specifieke zorgplicht houtopstanden (artikel 11.116 Bal). Uit de toelichting bij het Bal volgt dat deze specifieke zorgplichten voortborduren op de algemene zorgplicht in de Omgevingswet, maar concreter zijn. Omdat zij concreter zijn, kunnen zij volgens de toelichting niet uitsluitend bestuursrechtelijk, maar ook strafrechtelijk worden gehandhaafd. De zorgplicht geldt daarbij ook voor vergunningsplichtige activiteiten.

Soortenbescherming
Op grond van artikel 5.1 lid 2 Ow is het verboden een flora-en-fauna-activiteit te verrichten, voor zover het gaat om een geval dat is aangewezen in het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal). Uit bijlage 1 Omgevingswet volgt dat een flora-en-fauna-activiteit een activiteit is met mogelijke gevolgen voor van nature in het wild levende dieren of planten. De soortenbescherming is opgedeeld in de volgende beschermingsregimes: Vogelrichtlijnsoorten (artikel 11.37 Bal), Habitatrichtlijnsoorten (artikel 11.46 Bal) en Andere soorten (artikel 11.54 Bal). Hierin worden rust- en voortplantingsverblijfplaatsen en het functioneel leefgebied beschermd.

De regels over wanneer het bevoegd gezag een omgevingsvergunning of een vrijstelling mag verlenen voor flora- en fauna-activiteiten, staan in afdeling 8.6.2 van het Besluit kwaliteit leefomgeving.

Gebiedsbescherming
Artikel 11.6, lid 1 van het Bal bepaalt dat degene die een activiteit verricht die verslechterende of significant verstorende gevolgen voor een Natura 2000-gebied of een bijzonder nationaal natuurgebied kan hebben, en weet of redelijkerwijs kan vermoeden dat die activiteit nadelige gevolgen kan hebben voor het belang van de natuurbescherming, verplicht is om:

• alle maatregelen te nemen die redelijkerwijs van diegene kunnen worden gevraagd om die gevolgen te voorkomen;
• voor zover die gevolgen niet kunnen worden voorkomen: die gevolgen zoveel mogelijk te beperken of ongedaan te maken; en
• als die gevolgen onvoldoende kunnen worden beperkt: die activiteit achterwege te laten voor zover dat redelijkerwijs van diegene kan worden gevraagd.

Stikstofdepositie
Artikel 2.15a Ow geven de (resultaatsverplichtende) omgevingswaarden voor stikstofdepositie gehandhaafd. Een activiteit die voor stikstofdepositie zorgt, wordt aangemerkt als een vergunningsplichtige Natura 2000-activiteit als significante effecten op een Natura 2000-gebied niet kunnen worden uitgesloten. De beoordelingsregels kunnen er in dat geval toe strekken dat de omgevingsvergunning alleen wordt verleend als geregistreerde stikstofdepositieruimte aan de Natura 2000-activiteit wordt toegedeeld (artikel 5.29, lid 3 Ow).

5.10.2 Doorvertaling planvoornemen

Soortenbescherming
Er is een quickscan natuur uitgevoerd in het plangebied. Dit onderzoek is als bijlage 6 bij de motivering gevoegd.

Op basis van onderhavige quickscan Wet natuurbescherming moet voorafgaand aan de werkzaamheden middels aanvullend ecologisch onderzoek duidelijkheid worden verkregen omtrent de functie van de onderzoekslocaties voor roofvogels, huismussen en vleermuizen.

Overtredingen ten aanzien van algemene broedvogels kunnen worden voorkomen door te werken buiten het broedseizoen. Indien binnen het broedseizoen gewerkt wordt, kan dit enkel nadat tijdens een broedvogelinspectie is bevestigd dat er geen broedgevallen aanwezig zijn.

Voor beschermde soorten behorend tot de overige soortgroepen zijn overtredingen ten aanzien van de Wet natuurbescherming wegens het ontbreken van geschikt habitat/verblijfsmogelijkheden, op basis van de verspreidingsgegevens, de aanwezigheid van voldoende alternatieve en/of gezien de aard van de ingreep niet aan de orde. Wel moet rekening worden gehouden met de algemene zorgplicht.

Uit het aanvullend ecologisch onderzoek, dat als bijlage 7 bij de motivering is gevoegd, komt naar voren dat:

• Tijdens het onderzoek buiten het plangebied essentiële locaties voor de huismus en een vliegroute van gewone dwergvleermuis zijn vastgesteld;
• Tijdens het onderzoek binnen het plangebied één zomerverblijffunctie en twee paarterritoria van gewone dwergvleermuis zijn vastgesteld.

Er is geen onderzoek uitgevoerd naar roofvogels. Er is een eksternest gelegen op afstand van het plangebied. De redenatie dat er misschien een roofvogel in het nest broed en dat deze hinder ondervindt van het initiatief is onwaarschijnlijk en daarom niet nader onderzocht.

Er moet daarom een ontheffing van de Wet natuurbescherming worden aangevraagd voor de gewone dwergvleermuis, waarbij een activiteitenplan dient als onderbouwing bij de ontheffingsaanvraag. Bij de ontheffingsaanvraag is er een wettelijk belang nodig, een alternatievenafweging én dient de staat van instandhouding niet te verslechteren door de ingreep.

Het activiteitenplan voor de gewone dwergvleermuis is als bijlage 8 bij de motivering gevoegd en dient als basis voor de ontheffingsaanvraag. In februari 2024 heeft de initiatiefnemer conform het activiteitenplan 12 tijdelijke vleermuiskasten opgehangen. Tussen 1 september en half oktober worden de bestaande nestlocaties ongeschikt gemaakt middels het plaatsen van 'exclusion flaps' op alle potentiële invliegopeningen in de te slopen bebouwing. In de nieuwe woningen worden vleermuisvoorzieningen opgenomen conform het activiteitenplan. Na realisatie van de woningen en de juiste gewenningsperiode worden de tijdelijke voorzieningen verwijderd. De provincie Limburg heeft op 1 februari 2023 de gevraagde ontheffing verleend. Deze ontheffing is als bijlage 9 bij de motivering gevoegd.

Gebiedsbescherming
In de quickscan natuur is over gebiedsbescherming het volgende opgenomen:

Om uit te sluiten dat er externe effecten zijn als gevolg van een toename in stikstofdepositie is er een stikstofdepositieonderzoek uitgevoerd voor de aanleg- en gebruiksfase. Dit onderzoek is als bijlage 10 bij de motivering gevoegd. Uit de berekeningen blijkt dat voor zowel de aanlegfase als de gebruiksfase de stikstofdepositie op de stikstofgevoelige Natura 2000-gebieden niet hoger is dan 0,00 mol N/ha/jaar.

Ten aanzien van stikstofdepositie ondervinden stikstofgevoelige habitats binnen Natura 2000-gebieden dus geen negatieve effecten als gevolg van de ontwikkeling. Het plan is daarmee in het kader van stikstofdepositie niet aan te merken als een Natura 2000-activiteit.

5.10.3 Conclusie

De aspecten 'natuur' en 'ecologie' vormen geen belemmering voor een evenwichtige toedeling van functies aan locaties.

 

5.11.1 Regelgeving

Uit artikel 1.2 lid 2 van de Ow volgt dat cultureel erfgoed en werelderfgoed onderdeel uitmaken van de fysieke leefomgeving. Dit houdt in dat een omgevingsplan regels kan bevatten die gericht zijn op het beschermen van erfgoederen (zoals aangegeven in artikel 4.1 Ow).

De essentie van het beleid is dat voorafgaand aan de uitvoering van plannen onderzoek moet worden gedaan naar de aanwezigheid van archeologische en cultuurhistorische waarden en daar in de ontwikkeling van plannen zoveel mogelijk rekening mee te houden. Het doel van deze wetgeving is om archeologische resten in de bodem zoveel mogelijk te behouden en cultureel erfgoed en landschap zoveel mogelijk te beschermen.

Daarnaast zijn er ten aanzien van de bescherming van archeologische en cultuurhistorische waarden een aantal beginselen geformuleerd (artikel 5.130 Bkl). Deze beginselen richten zich op de omgang met monumenten die op grond van het omgevingsplan zijn beschermd: archeologische monumenten, (voorbeschermde) rijksmonumenten, beschermde stads- en dorpsgezichten en beschermde cultuurlandschappen. Daarnaast zijn in afdeling 8.8 van het Bkl regels gesteld voor de beoordeling van rijksmonumentenactiviteit en het verplaatsen van gebouwde monumenten.

5.11.2 Doorvertaling planvoornemen

Archeologie
Er is zowel een archeologisch bureauonderzoek als een archeologisch booronderzoek uitgevoerd in het plangebied. Beide onderzoeken zijn in één rapportage verwerkt, die als bijlage 11 bij de motivering is gevoegd.

Bureauonderzoek
Uit het bureauonderzoek blijkt dat het plangebied op een dekzandrug ligt, nabij een beekdal. De dekzandrug is afgedekt met een esdek. Op basis van het AHN ligt het plangebied niet op de rand van de dekzandrug (gradiëntzone), wat het een aantrekkelijke locatie voor kampementen uit de steentijd zou maken. Op de dekzandrug in de omgeving zijn vondsten uit de periode Neolithicum-Bronstijd, IJzertijd, Romeinse Tijd en Late-Middeleeuwen bekend. De vindplaatsen die zijn aangetroffen bestaan uit nederzettingen en huisplaatsen. Vuursteenvindplaatsen zijn in de omgeving niet bekend. De archeologische verwachting voor het plangebied is daarom hoog voor de periode Neolithicum-Late-Middeleeuwen en laag voor de periode Laat-Paleolithicum-Mesolithicum. Archeologische resten uit de periode Neolithicum tot en met de Late-Middeleeuwen worden verwacht in de top van het pleistocene dekzand, waarbij zij bewaard kunnen zijn gebleven onder een oud bouwlanddek. Bij onderzoek in de omgeving is het esdek 30 tot 80 cm dik. Voor wat betreft de Nieuwe Tijd is de archeologische verwachting laag. Op historische kaarten vanaf 1752 is het plangebied onbebouwd, waardoor de kans op oudere bebouwing uit de Nieuwe Tijd afneemt. De bewoning concentreerde zich in bewoningskernen, waar het plangebied geen deel van uitmaakt. In hoeverre nog daadwerkelijk archeologische resten en/of sporen aanwezig zijn, is mede afhankelijk van de mate van intactheid van de ondergrond. Ter plaatse van de fundering van de bebouwing is de ondergrond tot 90 cm -Mv aangetast. Of daarmee het archeologische niveau is verdwenen is niet bekend.

Veldonderzoek
Tijdens het veldonderzoek is vastgesteld dat de ondergrond in het plangebied uit een oud bouwlanddek op dekzand bestaat. De top van het dekzand bevindt zich tussen 50 tot 130 cm -Mv (26,5 tot 25,7 m +NAP). In de meeste boringen zijn geen sporen van bodemvorming in de top van het dekzand aanwezig. Uitzondering hierop vormen echter boringen 1 en 6, waarin de top van het dekzand een BC-horizont herkend is. Deze boringen bevinden zich in het noordwestelijk deel van het plangebied. In de rest van het plangebied ontbreekt bodemvorming (podzolering) in het dekzand, er is uitsluitend een C(g)-horizont aanwezig. Eventuele vindplaatsen die zich kenmerken door grondsporen (uit de periode Neolithicum-Late Middeleeuwen) kunnen aanwezig zijn in de top van het dekzand. Vindplaatsen uit de steentijd (uit de periode Laat-Paleolithicum-Mesolithicum) worden niet verwacht. De hoge archeologische verwachting uit het bureauonderzoek op resten uit de periode Neolithicum-Late Middeleeuwen in het plangebied is bevestigd. Bovenstaande resultaten zijn opgenomen in een verwachtings- en advieskaart in bijlage 11 van het onderzoek.

Op basis van het bureau- en booronderzoek geldt een hoge archeologische verwachting op vindplaatsen uit de periode Neolithicum-Late Middeleeuwen. Vanwege deze hoge archeologische verwachting adviseert Transect in het kader van de geplande nieuwbouw in het plangebied een vervolgonderzoek uit te voeren. Bij de toekomstige werkzaamheden is de kans dat het archeologische niveau op een diepte vanaf 50 tot 95 cm -Mv verstoord raakt namelijk groot. De voorgenomen werkzaamheden voor de woningen zal worden gegraven tot circa 100 cm -Mv en de graafwerkzaamheden voor de riolering tot 150 cm -Mv. Ter plaatse van de bebouwing is de bodem tot 90 cm -Mv verstoord. Onder de bestaande funderingen kunnen echter nog archeologische resten in de vorm van grondsporen aanwezig zijn. Daarom adviseert Transect om een vervolgonderzoek uit te voeren (inventariserend veldonderzoek / karterende / waarderende fase).

Dit onderzoek kan het beste plaatsvinden in de vorm van een proefsleuvenonderzoek. De bedoeling is om eerst de bestaande bebouwing te slopen tot aan maaiveld en vervolgens een proefsleuvenonderzoek uitvoeren binnen het gehele plangebied (IVO-P; zie bijlage 12 van het onderzoek). Archeologische resten, in de vorm van diepere grondsporen, kunnen onder de funderingen nog intact aanwezig zijn uit de periode Neolithicum-Late Middeleeuwen. Voor deze vorm van onderzoek is op voorhand een Programma van Eisen (PvE) nodig, waarin de randvoorwaarden en wijze van documentatie voor dit onderzoek wordt vastgesteld. Dit PvE moet door de gemeente Venray worden beoordeeld en goedgekeurd, voordat het onderzoek daadwerkelijk kan worden uitgevoerd.

Bovenstaande vormt een advies. Op grond van de resultaten van het rapport en het advies zal de bevoegde overheid (de gemeente Venray) een besluit nemen over de daadwerkelijke omgang met eventueel aanwezige archeologische waarden binnen het plangebied.

Selectiebesluit
De gemeente Venray stemt in om in met het selectieadvies om een proefsleuvenonderzoek te laten uitvoeren. Bij de sloop van de bestaande bebouwing kan het archeologische sporenniveau verstoord of blootgelegd worden. Derhalve wordt de volgende aanpak geadviseerd:

• Een proefsleuvenonderzoek in de zones rondom de bebouwing, vóórdat de bebouwing wordt gesloopt. Hiervoor moet wel alle verharding, in ieder geval ter plaatse van de voorgenomen locatie van proefsleuven, al verwijderd zijn en het terrein moet volledig toegankelijk zijn voor de archeologen. Bij het proefsleuvenonderzoek wordt een beter inzicht verkregen in de intactheid en diepteligging van het archeologische sporenniveau, evenals de mogelijke aanwezigheid van een archeologische vindplaats.
• Indien bij het proefsleuvenonderzoek blijkt dat er zich in het plangebied archeologische sporen en vondsten (kunnen) bevinden, moet de ondergrondse sloop (funderingen, kelders, kruipruimtes etc.) van het gebouw worden onderzocht middels een opgraving – variant archeologische begeleiding. Dit houdt in dat de civiele graafwerkzaamheden worden begeleid door een klein team archeologen. Er moet op aanwijzing van de archeologen laagsgewijs worden gegraven tot op een leesbaar vlak op het archeologisch niveau onder de bestaande fundering (circa 90-100 cm beneden maaiveld) met als doel eventuele archeologische resten te identificeren en te documenteren.
• Indien bij het proefsleuvenonderzoek blijkt dat het archeologische sporenniveau is verstoord en er geen archeologische sporen en vondsten worden verwacht, kan daarmee het onderzoek worden afgerond.

Indien het niet mogelijk is om voorafgaand aan de sloop een proefsleuvenonderzoek te laten uitvoeren, moet de ondergrondse sloop van de bebouwing direct worden onderzocht  middels een opgraving – variant archeologische begeleiding. In de zones rondom de bebouwing kan het proefsleuvenonderzoek worden uitgevoerd.

Cultuurhistorie
Er zijn geen cultuurhistorische waardevolle objecten of structuren in het plangebied aanwezig. Er is geen sprake van aantasting van cultuurhistorische waarden.

5.11.3 Conclusie

De aspecten 'archeologie' en 'cultuurhistorie' vormen geen belemmering voor een evenwichtige toedeling van functies aan locaties.

5.12.1 Verkeer

Het parkeerbeleid van de gemeente, dat voorschrijft hoeveel parkeerplaatsen moeten worden aangelegd bij een ontwikkeling, is gebaseerd op de kencijfers van het CROW. Voor de uitgangspunten voor het berekenen van de verkeersaantrekkende werking is de ‘Beleidsnota Parkeren’ van de gemeente Venray geraadpleegd. De Beleidsnota stelt dat de hele gemeente Venray ‘matig stedelijk’ is, daarnaast is de hele gemeente behalve de kern Venray aangemerkt als normgebied ‘rest bebouwde kom’. Binnen de bandbreedte gaat de gemeente uit van het gemiddelde kencijfer.

Binnen het plangebied worden maximaal 16 grondgebonden woningen mogelijk gemaakt. Dit leidt op basis van CROW-publicatie 744 'Parkeerkencijfers 2024' tot navolgende voertuigaantrekkende werking (worst-case is uitgegaan van het maximum):

Gezien dit beperkte aantal voertuigbewegingen, het feit dat er voorheen een school in het plangebied gevestigd was en het feit dat het plangebied zowel vanaf de Coppelenberg als het Kleindorp ontsloten wordt, kan gesteld worden dat dit aantal voertuigbewegingen prima is op te vangen op de bestaande wegen.

Het aspect 'verkeer' vormt geen belemmering voor een evenwichtige toedeling van functies aan locaties.

5.12.2 Parkeren

De gemeente Venray hanteert de gemeentelijke 'Beleidsnota Parkeernormen', zoals vastgesteld door de gemeenteraad op december 2013. in de beleidsnota wordt uitgegaan van één stedelijkheidsgraad, matig stedelijk, voor de totale gemeente. Qua ligging van het plangebied wordt aangesloten bij de normen voor het omgevingstype ‘rest bebouwde kom’, omdat het nieuwe woongebied deel zal uitmaken van de kern Merselo.

Parkeerbehoefte
Binnen het gebied 'rest bebouwde kom' geldt een parkeernorm van 2,0 parkeerplaatsen per woning. Voor de onderhavige woningbouwontwikkeling is zodoende sprake van een parkeerbehoefte van 16 x 2,0 = 32 parkeerplaatsen.

Parkeervoorzieningen
Er wordt voorzien in voldoende parkeerplaatsen. Bij de 2 twee-onder-één-kap-kapwoningen worden in totaal op eigen terrein 2 parkeerplaatsen gerealiseerd. De andere parkeerplaatsen liggen direct aan de straat in de vorm van haakse en dwarse parkeerplaatsen:

Parkeervoorzieningen			Aantal	Parkeerkencijfer	Gerealiseerd
Parkeren openbaar gebied			36	1,0	34,0
Woning met garage en/of een oprit			2	1,0	2,0
Totaal					36,0

Door de realisatie van 36 parkeerplaatsen wordt ruimschoots voldaan aan de parkeerbehoefte van 32 parkeerplaatsen.

Het daadwerkelijk moeten voldoen aan de parkeernormen is bovendien geborgd in de algemene regels van dit ruimtelijk plan.

Het aspect 'parkeren' vormt geen belemmering voor een evenwichtige toedeling van functies aan locaties.

5.13.1 Regelgeving

Om zorgvuldig ruimtegebruik te bevorderen en leegstand van vastgoed te voorkomen is de Ladder voor duurzame verstedelijking (hierna: Ladder) onder de Omgevingswet gecontinueerd en als instructieregel opgenomen in artikel 5.129g Bkl. Deze regel bepaalt dat de Ladder betrekking heeft op een stedelijke ontwikkeling die voldoende substantieel is. De aard en omvang van het woningbouwplan in relatie met de omgeving bepaalt of het plan voldoende substantieel is. De behoefte aan die nieuwe stedelijke ontwikkeling moet daarmee worden aangetoond. Alleen wanneer het gaat om een 'nieuwe' stedelijke ontwikkeling moet de Laddertoets worden uitgevoerd.

Voor ontwikkelingen buiten het bestaand stedelijk gebied moet ook worden gemotiveerd waarom deze niet binnen het bestaand stedelijk gebied kan komen. In artikel 5.129g Bkl staat dat het stedelijk gebied ook het stedelijk groen aan de rand van de bebouwing van stedelijk gebied bevat. Door deze formulering is dat stedelijk gebied hetzelfde gebied als onder het Besluit ruimtelijke ordening.

Artikel 5.129g Bkl geeft geen ondergrens aan. In uitspraken van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State zijn hiervoor lijnen uitgezet. Bij woningbouw is vanaf 12 woningen sprake van een stedelijke ontwikkeling die ladderplichtig is.

5.13.2 Doorvertaling planvoornemen

Met dit plan wordt de realisatie van maximaal 16 woningen mogelijk gemaakt op een binnenstedelijke herontwikkelingslocatie. Daarmee is sprake van een stedelijke ontwikkeling, die getoetst moet worden aan de ladder voor duurzame verstedelijking.

Afbakening verzorgingsgebied
Voor de onderbouwing van de woningbehoefte is gekeken naar de afbakening van de relevante regio. Hiervoor wordt gekeken naar de regionale woningmarkt, die wordt gedefinieerd op basis van verhuisbewegingen. Een analyse van de verhuisbewegingen (CBS, 2023) toont dat 59% van de verhuizingen in de gemeente Venray plaatsvindt binnen de eigen gemeente. Dit betekent dat circa 60 % van de verhuizingen binnen de gemeente plaatsvindt. Daarnaast komt circa 7 % van de verhuisbewegingen uit de gemeenten Horst aan de Maas (vormt samen met Venray de woonregio Venray), Venlo, Peel en Maas en Beesel (samen de woonregio Venlo). De verhuisbewegingen zijn met name afkomstig vanuit de gemeenten Horst aan de Maas (3,0 %) en Venlo (2,9 %). Op basis van deze cijfers is de gemeente Venray het primaire verzorgingsgebied voor de ontwikkeling. De woonregio’s Venray en Venlo vormen het secundaire verzorgingsgebied.

Kwantitatieve woningbehoefte
De beoogde ontwikkeling van 16 woningen voorziet nadrukkelijk in een kwantitatieve behoefte.

• Het aantal inwoners en huishoudens in gemeente Venray neemt de komende jaren toe (groei inwoners gemeente Venray periode 2023 - 2033 bedraagt circa 1.610 inwoners, zijnde 3,6 %, bron: CBS en dataportaal wonen en demografie, provincie Limburg ). Het aantal huishoudens neemt relatief sterker toe (zie hierna), wat betekent dat de gemiddelde huishoudensgrootte afneemt.

• In gemeente Venray zijn de afgelopen jaren minder woningen gebouwd dan dat het aantal huishoudens is toegenomen. Hierdoor is sprake van een inhaalvraag.
• De huidige harde plancapaciteit voor gemeente Venray is niet voldoende. Er is aanvullende behoefte aan 1.460 extra woningen, zijnde 7,4 % (groei huishoudens periode 2023 - 2033, bron: dataportaal wonen en demografie, provincie Limburg), terwijl de harde plancapaciteit slechts 853 woningen bedraagt. Bovendien is de herinvulling van de schoollocatie in Merselo in het Omgevingsprogramma Wonen aangemerkt als prioriteit.

• Voor gemeente Venray is de geplande woningbouw daarmee ontoereikend om in de aanzienlijke woningbehoefte te voorzien. Het initiatief om 16 woningen te realiseren voorziet daarmee nadrukkelijk in een kwantitatieve behoefte specifiek voor de kern Merselo en binnen de gemeente Venray.

Kwalitatieve behoefte
Het initiatief om 16 woningen te realiseren voor diverse doelgroepen, met de nadruk op starters en senioren, voorziet in een kwalitatieve behoefte.

• Uit het Omgevingsprogramma Wonen (zie subparagraaf 4.5.2) blijkt dat er in gemeente Venray een tekort is aan betaalbare woningen. Dit initiatief draagt bij aan een betaalbare woningvoorraad, doordat er sociale huurwoningen, sociale koopwoningen en betaalbare koopwoningen worden gerealiseerd. Meer dan 85 % van de woningen valt in de betaalbare categorie.
• Door de vergrijzing en extramuralisering neemt de vraag naar levensloopgeschikte woningen toe. Het aanbod in de gemeente Venray is momenteel nog beperkt. Met 6 levensloopgeschikte seniorenwoningen en 2 twee-onder-één-kapwoningen die levensloopgeschikt gemaakt kunnen worden, wordt zo goed mogelijk invulling gegeven aan deze opgave.

Het voorliggende plan voorziet op basis van het voorgaande in een kwalitatieve en kwantitatieve regionale woningbehoefte (zie subparagrafen 4.3.1 en 4.5.2) en past binnen de regionale woningbouwafspraken. Met de beoogde ontwikkeling wordt een bijdrage geleverd aan de actuele woningbehoefte, in aanvulling op de bestaande woningvoorraad in Merselo en binnen de gemeente Venray.

5.13.3 Conclusie

Het aspect 'ladder voor duurzame verstedelijking' vormt geen belemmering voor een evenwichtige toedeling van functies aan locaties.

5.14.1 Regelgeving

Rond een molen is een molenbiotoop opgenomen. Deze molenbiotoop moet voorkomen dat molens tussen oprukkende bebouwing of uitdijende beplanting te verdwijnen. Molens zijn monumenten die de identiteit van het Nederlandse landschap bepalen. De omgeving waarmee een molen in relatie staat wordt de molenbiotoop genoemd. Bij de molenbiotoop is de ruimte die vrij wordt gehouden voor een goede windvang van cruciaal belang.

De biotoopformule is een eenvoudige manier om de maximaal aanvaardbare hoogte van obstakels rond een molen te berekenen, dusdanig dat de molen hier geen onoverkomelijke hinder van ondervindt. De eerste 100 m moet vrij zijn van obstakels. Voor molens geldt vanaf 100 m een oplopende lijn ten aanzien van de toegestane hoogte tot een afstand van 400 m van de molen.

5.14.2 Doorvertaling planvoornemen

Ter bescherming van de molenbiotoop van beltmolen 'Nooit Gedacht' aan het Grootdorp 93 in Merselo is de gebiedsaanwijzing 'vrijwaringszone - molenbiotoop' in de regels opgenomen. Op de gronden gelegen ter plaatse van deze aanduiding is het niet toegestaan om:

• binnen 100 m van de molen nieuwe bouwwerken op te richten, hoger dan de onderste punt van de verticaal staande wiek;
• tussen 100 m en 400 m van de molen nieuwe bouwwerken op te richten met een grotere hoogte dan 1/30 van de afstand gemeten tussen het bouwwerk en de onderste punt van de verticaal staande wiek,

De afstand tussen de meest nabijgelegen woning en de onderkant van de verticaal staande wiek bedraagt circa 235 m. Dit betekent dat de toegestane maximum bouwhoogte op basis van de biotoopformule op basis van een belthoogte van 3,0 m, en aanvullend daarop 0,25 m tussen de bovenkant van de belt en de onderkant van de verticaal staande wiek, de eerste 100 m in totaal 3 + 0,25 = 3,25 m bedraagt. Vervolgens is er een oplopende lijn van 1/30 x 135 m, zijnde 4,5 m. In totaal bedraagt de toegestane hoogte daarmee 3,25 + 4,5 = 7,75 m. De maaiveldhoogte in het plangebied is verder gelijk aan de hoogte van het maaiveld in het plangebied.

Omdat de woningen aan de westzijde van het plangebied bestaan uit 1 bouwlaag met kap en circa 7,7 m hoog worden, doen deze woningen geen afbreuk aan de molenbiotoop. Bovendien zijn de bestaande woningen gelegen aan de Coppelenberg, dus tussen de molen en het plangebied in, allemaal hoger omdat deze uit 2 bouwlagen met kap bestaan.

5.14.3 Conclusie

Het aspect 'molenbiotoop' vormt geen belemmering voor een evenwichtige toedeling van functies aan locaties.

5.15.1 Regelgeving

Het grondgebied van de gemeente is in de Tweede Wereldoorlog langdurig en intensief strijdtoneel geweest. Daarom is in grote delen van de gemeente nog steeds de kans aanwezig op het aantreffen van niet gesprongen explosieven (officiële term tegenwoordig: Ontplofbare Oorlogsresten). In het kader van een evenwichtige toedeling van functies aan locaties en de afwegingen omtrent het stellen van regels aan activiteiten, is het wenselijk inzicht te verkrijgen in de mogelijke aanwezigheid van niet gesprongen explosieven in het plangebied waarop dit plan betrekking heeft.

Voorafgaand aan de uitvoering van grondroerende werkzaamheden is het noodzakelijk dat er inzicht is in de aanwezigheid van Ontplofbare Oorlogsresten in de bodem. In 2022 heeft de gemeente Venray een verwachtingskaart Ontplofbare Oorlogsresten laten opstellen waaruit blijkt dat de gehele gemeente verdacht is op de aanwezigheid van Ontplofbare Oorlogsresten. Zolang Ontplofbare Oorlogsresten uit de 2e Wereldoorlog in de bodem liggen kan er niets gebeuren. In het kader van de openbare orde en veiligheid is er geen aanleiding om OO preventief te ruimen. Eventueel aanwezige OO vormen een aandachtspunt wanneer grondroerende werkzaamheden gaan plaatsvinden. De gemeente adviseert bij grondwerkzaamheden en nieuwe ontwikkelingen een detectieonderzoek te (laten) uitvoeren.

De initiatiefnemer van een project waarbij grondroerende werkzaamheden gaan plaatsvinden heeft de wettelijke taak om een veilige werkomgeving te creëren waaronder ook de risico´s omtrent de eventuele aanwezigheid van Ontplofbare Oorlogsresten tot een minimum te beperken.

5.15.2 Doorvertaling planvoornemen

De hele gemeente is verdacht van ontplofbare oorlogsresten. Op de digitale kaart Ontplofbare Oorlogsresten van de gemeente is te zien dat in het hele plangebied 'geschutmunitie en raketten' kunnen worden aangetroffen.

Te zijner tijd zal er daarom in het kader van het bouwrijp maken een detectie-onderzoek naar eventueel aanwezige ontplofbare oorlogsresten plaatsvinden. Om een detectie-onderzoek en eventuele benaderwerkzaamheden uit te kunnen voeren moet het gehele terrein vrij zijn van bebouwing en naoorlogs aangebrachte boven- en ondergrondse infrastructuur. Omdat het slopen van de bestaande bebouwing pas plaatsvindt na afloop van de planologische procedure, betekent dit dat het onderzoek pas na vaststelling van het TAM-omgevingsplan plaatsvindt.

5.15.3 Conclusie

Het aspect 'ontplofbare oorlogsresten' vormt geen belemmering voor een evenwichtige toedeling van functies aan locaties.

5.16.1 Regelgeving

De wetgeving over de milieueffectrapportage (m.e.r) is opgenomen in afdeling 16.4 van de Omgevingswet en in hoofdstuk 11 en bijlage V bij het Omgevingsbesluit. In artikel 16.34, tweede lid van de Omgevingswet is aangegeven dat onder een plan of programma, als bedoeld in artikel 2, onder a, van de strategische milieubeoordeling (SMB-richtlijn), in ieder geval wordt verstaan een omgevingsvisie, een programma, een omgevingsplan en een voorkeursbeslissing.

Voor het bepalen of een plan eventueel m.e.r.-plichtig is, is artikel 16.36, lid 3 en 4 van de Omgevingswet van toepassing. Er zijn bij de zogenaamde plan-m.e.r.-beoordeling twee mogelijke resultaten:

• 1. Aanzienlijke milieueffecten zijn niet uitgesloten: er volgt een plan-m.e.r. en er moet een milieueffectrapport (MER) worden gemaakt.
• 2. Aanzienlijke milieueffecten zijn uitgesloten: er is geen plan-m.e.r. nodig en er wordt geen MER gemaakt.

Er zijn twee situaties waarin een plan-m.e.r.-beoordeling aan de orde kan komen:

• 1. Het plan is kaderstellend voor projecten die milieueffecten kunnen hebben, maar het betreft geen project dat in bijlage V bij het Omgevingsbesluit staat. Het plan is derhalve niet direct plan-m.e.r.-plichtig. In dit geval moet een plan-m.e.r.-beoordeling worden uitgevoerd.
• 2. Het plan is kaderstellend voor projecten uit bijlage V Omgevingsbesluit, maar komt niet boven de drempelwaarden van kolom 2 uit bijlage V van het Omgevingsbesluit. Een plan-m.e.r.-beoordeling is aan orde indien:
  • a. Het plan een kleine wijziging van een plan of programma betreft.
  • b. Het plan gaat over een klein gebied op lokaal niveau én als voor dat plan of programma een bestuursorgaan van een gemeente het bevoegd gezag is.

5.16.2 Doorvertaling planvoornemen

Het onderhavige TAM-omgevingsplan is kaderstellend voor een project uit bijlage V Omgevingsbesluit, te weten J11: een stedelijk ontwikkelingsproject. Dit betreft ook een woningbouwontwikkeling. In de derde kolom staat dat voor de aanleg, wijziging of uitbreiding van een dergelijk stedelijk ontwikkelingsproject een m.e.r.-beoordelingsplicht geldt op basis van artikel 16.43, lid 1, aanhef en onder b van de Ow. Het onderhavige plan betreft een kleine wijziging van het Omgevingsplan gemeente Venray en gaat over een klein gebied op gemeentelijk niveau waarin een beperkt aantal woningen wordt gerealiseerd. De gemeenteraad is voor onderhavig TAM-omgevingsplan het bevoegd gezag.

Op grond van het gestelde in Hoofdstuk 5 van deze motivering kan worden geconcludeerd dat de ontwikkeling, gelet op de aard, omvang en ligging, geen aanzienlijke milieueffecten kent. Belangrijke milieugevolgen kunnen worden uitgesloten. De uitgevoerde onderzoeken geven voldoende inzicht in de milieugevolgen om een gewogen besluit omtrent dit TAM-omgevingsplan te kunnen nemen.

5.16.3 Conclusie

Het aspect 'm.e.r.-beoordeling' vormt geen belemmering voor een evenwichtige toedeling van functies aan locaties.